Maak van Black Friday een Give Away Friday!
Vrijdag is het weer ‘Black Friday’. Met extreme deals worden we op deze koopjesdag met z’n alle de winkels en webshops ingelokt. En vaak kopen we bij het zien van een leuke deal meer dan we nodig hebben, of kopen we spullen die niet op ons lijstje stonden. Tegelijkertijd zal deze ‘feestdag’ van het consumentisme aan veel mensen noodgedwongen voorbijgaan, omdat ze in deze tijd de eindjes niet meer aan elkaar kunnen knopen.
Waar wij denken minder te hoeven te betalen voor die felbegeerde gadgets, hebbedingetjes of kleding, betaalt onze aarde de échte prijs. Babette Porcelijn schrijft in haar boek ‘De verborgen impact’ dat uit onderzoek van CE Delft uit 2018 blijkt dat voor de gemiddelde Nederlander de milieu-impact van spullen het grootst is. We staan er niet bij stil, maar om al die spullen te produceren is water en land nodig. Het online kopen en retourneren van kleding zorgt daarnaast ook voor gigantische verspilling: jaarlijks worden wel 1,2 miljoen kledingstukken vernietigd. Dit alles heeft impact op de biodiversiteit, het milieu en natuurlijk het klimaat.
Waarom laten we ons toch zo graag verleiden op die ‘Black Friday’? Veel mensen denken dat het kopen van spullen gelukkiger maakt, zo blijkt uit onderzoek van Milieu Centraal. Als dat gevoel van geluk rondom een voorwerp is weggeëbd, of wanneer het product kapot gaat, gooien we het weg of geven het aan een kringloopwinkel, die de grote stroom aan spullen vaak nauwelijks aan kan. Het was nog geen twee generaties terug vele malen normaler om kleding te herstellen of schoenen te repareren.
Hoe brengen we die manier van leven weer terug? Daarvoor moeten zelf afvragen of wij kunnen leren leven van genoeg, én hebben we elkaar nodig, bij het delen, doorgeven en lenen van spullen.
Een dezer dagen wordt de energiecompensatie van 190 euro over deze maand uitgekeerd. Voor veel mensen helaas een bittere noodzaak. De energiecrisis hakt er hard in, met name bij de financieel kwetsbaarste mensen, die vaak in een tochtig (huur)huis wonen zonder mogelijkheden om dit te verduurzamen.
Maar niet iedereen heeft de 190 euro écht nodig. Er zijn dan ook veel prachtige initiatieven opgestart om je 190 euro goed te besteden, als je het zelf niet hard nodig hebt. Bekende fondsen, zoals Armoedefonds en Voedselbank kunnen het geld goed gebruiken. Ook veel kerken hebben mooie projecten, zoals gratis maaltijden, supermarktbonnen of isolatiefondsen. Of kijk ook eens rond in je eigen kring of wijk, wie weet ken je iemand die 190 euro goed kan gebruiken?
Kortom, daar waar de oproep dezer dagen luid klinkt om geld vooral uit te geven aan spullen waar je ook best zonder kunt, is het hoog tijd voor een tegengeluid. Ontzie onze aarde op deze dag door geen spullen te kopen, en help iemand die het hard nodig heeft. Dit jaar geen Black Friday, maar ‘Give away Friday’!
Dit opinieartikel verscheen eerder in het Algemeen Dagblad