Zin en onzin van het stikstofbeleid
In de samenleving lopen de gemoederen op over de toekomst van de landbouw en de onlangs gepresenteerde stikstofplannen. Terecht zijn er veel vragen over het huidige beleid en ik snap de zorgen die er leven. Tegelijkertijd blijken er ook steeds veronderstellingen te zijn die helemaal niet kloppen. In deze blog ga ik in op een aantal zorgen die er leven, op de zin en onzin van het stikstofbeleid.
Het debat hierover is beladen, juist omdat het hier gaat om gedreven familiebedrijven die vaak al generaties lang hun werk doen op de plek die ze lief is. Dit raakt gezinnen en gemeenschappen in de kern van hun bestaan. En dat is voelbaar en hoorbaar, ook vandaag staan de trekkers voor de deur bij de Tweede Kamer. Het is goed om steeds na te blijven gaan wat is zin en wat is onzin in het stikstofbeleid.
Zin - We staan voor een enorme opgave en iedereen moet bijdragen
Met elkaar staan we voor een enorme opgave. We zijn te lang over ecologische grenzen heengegaan. En doordat Nederland decennia niet heeft doorgepakt, moeten we ondanks vooruitgang die wel is geboekt, aangespoord door uitspraken van de rechter, veel sneller en rigoureuzer omschakelen dan mij lief is. En dat vraagt iets van ons allemaal. Juist daarom heb ik ook in het debat benadrukt dat het echt rechtvaardiger moet. Stikstof, water- en luchtkwaliteit en klimaatverandering, dat is een probleem van en voor ons allemaal, niet alleen voor de landbouw en de boeren maar ook voor industrie, verkeer, lucht- en scheepvaart en zeker ook voor ons als consument. Vandaag heeft de Kamer mijn motie omarmd die oproept dat ook andere sectoren naar rato moeten bijdragen aan het oplossen van deze crisis. Bovendien wil ik een gelijke behandeling van industrie en agrarische sector; industriële bedrijven hebben te vaak geen of onvolledige natuurvergunningen waar onvoldoende op wordt gehandhaafd, terwijl de agrarische sector de vergunningen tot de laatste koe of kip wél op orde hebben.
Zin - De gepresenteerde stikstofkaart moet worden aangepast
De stikstofkaart die minister Van Der Wal heeft gepresenteerd was een valse start. Veel te gedetailleerd stond ingetekend waar alleen de veehouderij moest inleveren. De industrie, die ook ammoniak uitstoot, ontbrak op die kaart. En Natura2000-gebieden plus dikke zones daaromheen, ook zonder of met maar een klein stikstof- en waterprobleem, zouden 95 en 70% terug moeten in reductie. Niet realistisch en niet rechtvaardig. Gelukkig is mijn motie aangenomen die vraagt om andere kaarten met betere beleidsuitgangspunten, gebiedsindelingen en ook de ammoniakuitstoot van de industrie ingetekend. Dat geldt ook voor mijn motie om actuele gegevens te gebruiken.
Het is nu aan provincies, boeren en natuurbeheerders om gezamenlijk van onderop met oplossingen te komen. Niet met een van bovenaf door het Rijk opgelegd dictaat. De uitkomst kan en mag niet zijn dat het platteland rond de Peel en in de Gelderse Vallei sociaal, cultureel en economisch verschraald. Het kan niet zo zijn dat op de Waddeneilanden en langs de kust de weinige, vaak al extensieve veehouderijen moeten verdwijnen. Juist in de gebiedsprocessen van de provincies moet er ruimte zijn voor andere oplossingen, van innovaties tot de oplossing op Schiermonnikoog waar melkveehouders hun veestapel terugbrachten en nieuwe verdienvermogen creëerden .
Onzin - De agrarische sector heeft geen toekomst in Nederland
De landbouw heeft wel degelijk toekomst in ons land. Niet alleen omdat wij hier een goed klimaat en vruchtbare bodems hebben, maar ook boeren met veel kennis en kennisrijke bedrijven, die met zaden, pootaardappelen en zuivelproducten Europees en vaak wereldwijd van grote waarde zijn. Dit kunnen we alleen maar volhouden, als we onze hoogwaardige landbouw hier koesteren. Zeker dit jaar, met de oorlog in Oekraïne en de gevolgen in met name Afrika, weten we weer dat voedsel en voedselzekerheid niet vanzelfsprekend zijn. Wij zetten ons in voor een volhoudbare landbouw voor boer en natuur. Het kabinet heeft ruim 24 miljard ter beschikking gesteld, niet alleen voor het oplossen van stikstof-, water- en klimaatproblemen, maar ook voor perspectief voor de boer. Wij hebben minister Staghouwer op het hart gedrukt om snel, kort na het zomerreces, te komen met concrete maatregelen die toekomstperspectief bieden aan boeren. Een groter deel van de prijs moet op het boerenerf landen. Weidevogelbeheer moet niet worden afgedaan met een fooi. Agrarisch natuurbeheer moet langjarig goed beloond worden. Laat heel helder zijn: een land zonder eigen voedselvoorziening en een platteland zonder boeren is voor de ChristenUnie ondenkbaar.
Onzin - Vandaag stemt de Kamer in met de stikstofplannen
Vandaag hebben we in de Kamer gestemd over de moties die zijn ingediend bij het debat over stikstof. Maar vandaag is geen eindpunt, vandaag tekenen we niet bij het kruisje voor de stikstofplannen. Integendeel, we hebben de minister op pad gestuurd met een duidelijke opdracht: laat iedere sector rechtvaardig bijdragen, pas de stikstofkaart aan en geef provincies, boeren en andere partners het vertrouwen, de ruimte en het geld om te zoeken naar een gezamenlijke oplossing. Om werk te maken van een vitaal platteland met gezonde boerenbedrijven, gezonde natuur, goede waterkwaliteit en een leefbaar klimaat.
De komende periode blijf ik in gesprek met boeren, bestuurders en ondernemers. Om te horen waar de zorgen liggen, de pijn zit, en vooral hoe we kunnen werken aan een toekomst voor boer en natuur, ja voor het hele platteland.
Download hier de moties die Pieter Grinwis (mede) heeft ingediend.
Heb je vragen over de plannen van het kabinet en de toekomst van de landbouw? Klik op onderstaande knop.
