Verantwoordelijk voor elkaar
Een land waarin mensen naar elkaar omzien. Een samenleving waarin gemeenschappen, dorpen, buurten, ondernemingen, scholen, kerken en verenigingen oog hebben voor die ene. Aan zo’n samenleving wil ik bijdragen. Juist omdat dit me drijft en inspireert, vind ik de dilemma’s rond corona eerlijk gezegd echt intens. Want nu het virus al meer dan anderhalf jaar rondgaat, staat ons ‘samen leven’ onder druk, ook als er maatregelen nodig zijn om het virus in te dammen.
Tweedeling voorkomen, kwetsbaren beschermen en zeker stellen dat de mensen in de zorg het volhouden. Dat zijn steeds de belangrijkste ijkpunten geweest in onze keuzes in deze crisis. Gister sprak ik in de Tweede Kamer over de maatregelen die recent zijn afgekondigd. In deze blog wil ik een poging doen om uit te leggen waarom de ChristenUnie de keuzes maakt die we maken en waarom ik denk dat we – en dat is vast niet zonder fouten – hiermee de samenleving dienen. Hoe we bij willen dragen aan een land waarin we verantwoordelijkheid nemen voor elkaar en hoe we zo samen blijven leven.
Verslechterde situatie
Allereerst: het oplaaiende virus en de nieuwe maatregelen zijn een teleurstelling voor iedereen. In vele families kennen mensen de impact van het virus persoonlijk, in vele huishoudens moeten mensen opnieuw diep ademhalen. En waarschijnlijk dacht jij ook: daar gaan we weer.
Die teleurstelling komt in de eerste plaats door de snel verslechterende situatie rond het virus. Het aantal besmettingen stijgt fors: van 13 per 10.000 inwoners half september naar 44 per 10.000 inwoners eind oktober. Ook het aantal ziekenhuisopnames is in deze periode van 47 naar 115 per dag gestegen. Op de IC worden nu gemiddeld 20 mensen per dag opgenomen tegen 10 per dag half september. En de vooruitzichten zijn dat deze getallen blijven stijgen. Dat zijn vele mensen die flink ziek in het ziekenhuis belanden tot ver in december toe. Dat kan onze zorg niet aan.
Een samenleving waarin we verantwoordelijkheid nemen voor elkaar is ook een samenleving waarin we zorg bieden aan elkaar. Dat betekent dat we willen voorkomen dat mensen te maken krijgen met de heftige gevolgen van dit virus. Want een opname op de IC is loodzwaar. Maar niet alleen als het gaat om corona, ook de uitgestelde zorg brengt patiënten in moeilijkheden. Dat betekent ook dat we willen voorkomen dat patiënten worden afgebeld. Dat is de afgelopen periode te vaak gebeurd, met schrijnende situaties tot gevolg. En zorg voor elkaar betekent dat we de verantwoordelijkheid moeten nemen voor al die mensen die dag in dag uit de zorg verlenen. De druk op hen was en is immens. Kortom. Er zijn maatregelen nodig om te zorgen dat de zorg niet overbelast raakt.
Nieuwe balans
Tegelijkertijd staat ons samenleven onder druk. Corona legt druk op families, vriendengroepen, verenigingen en kerken. Vele jongeren raakte somber en moedeloos achter hun schermpjes in een digitale wereld. Bedrijven hadden flink te lijden onder de maatregelen. De overheid greep in met lockdowns en dat was zwaar. Het zijn maatregelen die diep ingrepen in onze vrijheden, en die zo snel mogelijk weer van tafel moeten.
Samen leven doen we met elkaar en in verantwoordelijkheid voor elkaar. De basisregels zijn daarbij heel belangrijk: handen wassen, afstand houden, thuiswerken en vooral thuisblijven en direct testen bij klachten. Juist bij die laatste categorie denk ik dat veel mensen herkennen dat we hierin onze scherpte zijn verloren.
Veel Nederlanders hebben een vaccin genomen. Ik ben dankbaar voor de snelle ontwikkeling van de vaccins en de beschermende werking. Voor mensen zelf en voor elkaar. Zo word je minder snel ziek en we zien het verschil in de zorg. Voor mensen die principieel geen vaccin willen, moet er vrijheid zijn en blijven. Maar als je twijfelt of uitstelt wil ik je vragen om je keuze nu zorgvuldig een vervolg te geven. Praat erover en deel je zorgen met een deskundige.
In de Tweede Kamer heb ik het debat gevoerd over de maatregelen die zijn afgekondigd. Graag neem ik je nu mee in de keuzes die wij hebben gemaakt. Bij alle keuzes was en is mijn leidraad: hoe houden we de zorg beschikbaar voor mensen die dat nodig hebben, beschermen we kwetsbaren en voorkomen we tweedeling.
Onze keuzes:
- We steunen alle maatregelen die de verantwoordelijkheid terugleggen bij de samenleving. Meer thuiswerken, meer afstand houden, mondkapjes op bij drukke plekken, ga echt testen en blijf thuis bij klachten. Die maatregelen krijgen voluit onze steun.
- Dat geldt ook voor een aantal aanvullende maatregelen waarvoor we al in het debat van september hebben bepleit. Meer en toegankelijkere informatie over vaccins op plekken waar de vaccinatiegraad achterblijft en waar duidelijk is dat juist die informatie ontbreekt of bijvoorbeeld in bepaalde oude stadswijken niet bij mensen aankomt. Testlocaties op meer plekken. En het breed verspreiden van gratis testen ook voor mensen met een kleine portemonnee zodat het mogelijk wordt dat iedereen zich regelmatig thuis test voor je de deur uit gaat.
- Daarnaast is de situatie voor de zorg nu zo ernstig dat we het niet verantwoord vinden om de coronatoegangsbewijs waar we in september – met de situatie van veel minder besmettingen - tegen de uitbreiding waren, nu af te schaffen. Alleen maatregelen stop zetten zien we als onverantwoord op dit moment. Het virus maakt steeds meer mensen ziek en de zorg dreigt overbelast te raken. De uitbreiding is destijds ingevoerd door een meerderheid van het parlement en er is geen meerderheid voor andere alternatieven. In september vonden wij de maatregel niet proportioneel. Juist ook omdat toen niet alle andere minder verstrekkende maatregelen zijn uitgedacht en geprobeerd. Met een situatie die ernstiger is dan in september, vinden we het niet verantwoord om deze bestaande maatregel terug te trekken.
- Er wordt nu volop gesproken over uitbreiding van het toegangsbewijs. Daar zien we veel haken en ogen en tegelijk ligt er ook een verantwoordelijkheid om het aantal besmettingen en zieken te beperken. Maar juist daarom toch nog eens op een rij wat we hier van vinden. Daarom:
- Vaccinatievrijheid is een harde grens. De ChristenUnie voelt dan ook niets voor een 2G beleid, waarin alleen vaccinatie of herstel geldig is en heeft zich juist daarom altijd ingespannen voor de mogelijkheid van gratis testen. Mensen die moeite hebben met vaccin moeten altijd deel kunnen nemen aan de samenleving.
- De test moet toegankelijk zijn. We willen dat de test gratis blijft ondanks wensen van partijen die een betaling legitiem vinden. En we willen dat de testlocaties ruim beschikbaar zijn.
- Als het ook maar enigszins mogelijk is moeten de gevolgen voor jongeren beperkt worden.
- Het voorstel moet proportioneel zijn. Dan heb je het over de tijdelijkheid, over de ingrijpendheid en over de vraag of er niet meer regionaal bij oplopende besmettingen tijdelijke maatregelen kunnen worden ingezet.
- Afhankelijk van de ontwikkelingen zal het kabinet met een aanvullend voorstel komen. Dan bespreken we dat opnieuw in de fractie.
Er is nog heel veel te schrijven, maar ik hoop jullie zo mee te nemen in onze afwegingen. Niet alle zorgen en moeiten zullen weg zijn, we ontvangen veel berichten. Van mensen die bezorgd zijn en van mensen die het zat zijn en nog heel veel meer. Ik ben ervan bewust dat ik met deze blog niet al die zorgen weg kan nemen. Mensen die de impact van het virus zien in hun eigen leven, willen veelal verder gaan. Weer anderen vinden dat de huidige maatregelen te ver gaan. Het zijn onvolmaakte keuzes in een crisis waar we als land en als wereld middenin zitten en waar het virus soms ook nog weer verandert. We moeten daarom ook snel spreken over de lange termijn, de impact op ons allemaal, de impact op ons samenleven. De kans is groot dat we echt nog een poos mee maken dat corona soms weer terugkeert. Dat stelt vragen aan ons allemaal, maar laten we daarin echt ons best blijven doen om het gesprek te blijven voeren. Want als families, vrienden, collega’s en als land, willen we toch elkaar blijven zoeken.
In dat zoeken en tasten naar de weg vooruit, en soms is dat navigeren in de mist, is het zo belangrijk om te beseffen dat we mensen zijn die een andere hoop hebben. Niet de angst bepaalt ons leven, maar de hoop. Corona stemt in de afgelopen tijd zelden tot nooit optimistisch, integendeel wat zijn we er graag van af. Aartsbisschop Tutu sprak ooit de prachtige woorden: 'I’m not an optimist, I’m a prisoner of hope.' Zo worden we gedragen door alle tijden heen en dat mogen we ook bidden voor elkaar. Dank voor al jullie meeleven, weet dat we dat als fractie enorm waarderen.
