Tijd voor een omslag
Vandaag is het 20 jaar geleden dat het bordeelverbod werd opgeheven. Bordelen en raamprostitutiepanden werden daarmee legaal. Door de opheffing zouden mensen – voornamelijk vrouwen – in de prostitutie erop vooruitgaan. De vrouwen zouden onafhankelijker worden, de criminaliteit minder, het werk veiliger. Niets is minder waar. Twintig jaar na die 1 oktober 2000 is het duidelijker dan ooit. Dit door sommige politieke partijen veronderstelde feest van emancipatie is een treurig jubileum van dwang, uitbuiting en geweld. Hoe lang kunnen we de prostitutie, deze belichaming van onrecht en ongelijkheid, nog goedpraten in Nederland?
In de Tweede Kamer spreek ik geregeld over prostitutie en de mensenhandel die daar vaak achter schuilgaat. Onlangs nog voerden we in de Tweede Kamer een debat over het burgerinitiatief ‘Ik ben onbetaalbaar’. De initiatiefnemers willen het kopen van seks strafbaar stellen en daarnaast hulpverlening en begeleiding bieden aan vrouwen in de prostitutie. Ik bewonder hen om hun vurige inzet en doorzettingsvermogen. En het is goed nieuws dat we onlangs het gesprek hebben gevoerd over één van de meest mensonterende zaken die Nederland toestaat: het kopen van seks. En meer dan ooit vraagt deze tijd om een omslag.
In gedachten zie ik de jonge vrouwen die ik tijdens een veldbezoek met hulpverleners ontmoette in straten en seksinrichtingen. Jonge vrouwen die – vaak gedwongen – worden betaald door mannen om seks mee te hebben.
Ik denk aan een jonge Hongaarse vrouw die achter de ramen staat in de Doubletstraat. Ze wil het niet werk niet doen maar ziet geen andere mogelijkheid. Ze spreekt de taal niet, heeft geen opleiding, maar moet wel haar kinderen te eten geven. De machteloosheid is groot en ik vraag me af: hoe zou zij hier gekomen zijn?
Ik denk aan de jonge vrouw die uit Oeganda naar Nederland is verhandeld en als seksslavin aan het werk moest in een boerderij, ver van de bewoonde wereld. Toen ze ziek werd van het werk werd ze waardeloos in de ogen van haar uitbuiters. Ze dumpten haar middenin de nacht op straat in Leeuwarden. Het gebeurt in ons land.
Dit zijn de verhalen achter de duistere seksindustrie en achter het systeem wat we in Nederland hanteren. En toch bestaat dit systeem al ruim twintig jaar. Nederland zou zo de internationaal voorvechter van vrouwenrechten zou worden. Het zou in het belang zijn van al die vrouwen die – zo werd en wordt verteld – in alle vrijheid kozen voor dit ‘vak’.
Hoe ver kan je ernaast zitten? In plaats van internationaal voorvechter van vrouwenrechten zijn we verdediger van de vrouwonvriendelijke status quo. De MeToo-beweging brengt aan de oppervlakte dat we er in de samenleving klaar mee zijn om vrouwen te zien als lustobject. En dan spreken we nog niet over alle verschrikkelijke misstanden die er zijn in de legale en illegale seksindustrie. Landen als Noorwegen, Frankrijk en Zweden kwamen reeds met wetgeving die het kopen van seks verbiedt. Al in 1991 stelde het VN-vrouwencomité vast dat prostitutie de seksualisering van vrouwen versterkt en bijdraagt aan gendergerelateerd geweld. Nederland voert een achterhoedegevecht.
En terwijl Nederland zichzelf nog steeds voorhoudt op dit thema zo vooruitstrevend te zijn, zitten duizenden vrouwen gevangen in de prostitutie. Is seksuele uitbuiting en mensenhandel aan de orde van de dag. Worden ze soms zelfs gebrandmerkt met de naam van hun pooier.
In de Kamer wil ik voor die vrouwen opkomen. Wil ik hen een stem geven en mijn best doen om een einde te maken aan seksuele uitbuiting en mensenhandel. Onze strijd voor hen die onbetaalbaar zijn gaat door. Laten we het Zweedse model volgen, het kopen van seks strafbaar stellen en de vrouwen en mannen in de prostitutie zitten hulpverlening bieden.
Dát is de manier om de positie van vrouwen echt te versterken. Om de gelijkheid tussen man en vrouw te bevorderen. Om die duizenden slachtoffers van gedwongen prostitutie en mensenhandeluit hun vreselijke omstandigheden te bevrijden.
Alleen dan is er iets te vieren.
