Terecht economisch stevige afspraken als ruil voor hulp, maar Europa als waardengemeenschap zet een te kleine stap vooruit
Europa kan alleen samen verder komen als alle landen bereid zijn hun economie te hervormen. Dat is in het belang van de EU en van Nederland. Daarom is het een goede stap dat de leningen en subsidies die zijn afgesproken op de Europese Top gepaard gaan met stevige afspraken op het gebied van economische hervorming.
Landen die een beroep willen doen op de fondsen zullen moeten hervormen op het gebied van pensioenen, arbeidsmarkt en belastingen. Het is daarnaast terecht dat er voor het eerst een koppeling is gelegd tussen financiële steun en de situatie van de rechtstaat. Deze afspraken gaan helaas minder ver en vragen om voortdurende waakzaamheid in de uitwerking.
Het wordt eindelijk mogelijk om zuidelijke landen aan te spreken op begrotingsafspraken en noodzakelijke economische hervormingen zodat zij in de toekomst financieel de eigen broek ophouden. Als een land zich niet aan de afspraken houdt, kan ieder land apart aan de noodrem trekken en wordt de betaling tijdelijk tegengehouden. Maar Europa als waardengemeenschap heeft echt een kans laten liggen. De afspraken over de rechtsstaat hadden concreter gekund en gemoeten.
De inzet van dit kabinet was om te voorkomen dat Europa verandert in een permanente schuldenunie met gezamenlijke Eurobonds. Daar is Europa niet mee geholpen is onze overtuiging. Dat is met dit akkoord voorkomen. Tegelijkertijd is de kans groter geworden dat landen met een kwetsbare economie die zwaar geraakt zijn door de coronacrisis in staat zullen zijn hun economie te hervormen. In een tijd van wereldwijde onrust is het onmisbaar dat we met onze Europese buurlanden werken aan een gezamenlijke toekomst waarin we allen floreren.
De Nederlandse bijdrage aan het meerjarig financieel kader (MFK) gaat niet omhoog, zoals het er nu uit ziet. Tegelijk zal het MFK wel worden besteed aan zaken waar ook Nederland van profiteert, zoals innovatie, meer controle op de buitengrenzen van Europa en een verduurzaming van de Europese economie. Alles afwegende zijn we gematigd positief over het compromis dat is bereikt. Het was zeker geen gelopen race dat na de Brexit de Nederlandse opstelling, samen met de andere zuinige landen, zou stand houden. Maar de invloed de “frugals” is duidelijk terug te zien in het resultaat.