Welke impact heeft de keuze die jij in de supermarkt maakt?
Op vrijdagochtend zit ik met een kop koffie aan de keukentafel van Jeroen en Gusta van der Kooij. Zij zijn de eigenaar van Hoeve Rust-hoff, een biologisch rundveebedrijf (melk en vlees) in Maasland. Door het raam heb ik uitzicht op de tuin, waar vogels spelen in de struiken. Daarachter uitgestrekte weilanden met in de verte het volgende melkveebedrijf en - onvermijdelijk in ons kleine land - de snelweg A20.
Gusta vertelt over haar plannen om van de koeienhuiden tassen te ontwerpen. Het slachthuis stond wel even te kijken van haar vraag ‘of ze de koeienhuiden terug kon krijgen’, maar ik vind het geweldig dat ze dit doet. Nu gaan koeienhuiden de hele wereld over, niet echt duurzaam. Jeroen vertelt over de stap naar biologisch boeren, jaren geleden al, om meer in evenwicht met de natuur te kunnen werken.
Je zou denken dat dit een successtory is, maar vanzelf gaat het niet. Er moet hard gewerkt worden. Een rustige werkweek telt 70 uren, alleen voor Jeroen.
We spreken veel over het verdienmodel voor boeren. Ik vind het zó onbegrijpelijk dat een boer - die zorgt voor ons dagelijks voedsel, voor ons van levensbelang - prijsnemer is. Boeren in ons land moeten het doen met de prijzen die de afnemer van vlees en melk heeft uit-onderhandeld met de inkooporganisaties van supermarkten. Daar staat niet de waarde van het product voorop. En ook niet een goede boterham voor boeren. Bij de supermarkten en levensmiddelenindustrie gaat het om de laagste prijs voor de consument. Om ons dus.
Dat voedsel in overvloed en zo goedkoop beschikbaar is, ontneemt het zicht op de waarde ervan. Het leidt bovendien tot voedselverspilling: in 2019 is per persoon ruim 34 kilo goed voedsel weggegooid (ter waarde van 120 euro). Naar verluidt gaan boeren binnenkort protesteren bij supermarkten. Ze verkopen hun producten rechtstreeks aan klanten, voor de prijs die ze anders van de supermarkt krijgen.
Dat kan een sympathieke actie worden. En hopelijk wordt hierdoor het voedselsysteem op z’n kop gezet. Een paar cent extra per product kan voor boeren het verschil maken tussen wel of geen toekomst in ons land.
Alfred Slomp schreef het boek SuperWaar en is oprichter van ‘God in de supermarkt’. Zijn boodschap is eigenlijk heel simpel: ook door je keuze in de supermarkt kun je God eren. Best een gewaagde stelling, maar ook mooi om zo je geloof handen en voeten te geven. Welke impact heeft de keuze die jij in de supermarkt maakt, ver weg of dichtbij?
Als ik op werkbezoek ben bij boeren, besef ik weer dat we als consument echt het verschil kunnen maken. Bovendien, God heeft ons zo mooi geschapen; het is helemaal niet gek om eens wat langer stil te staan bij de vraag waarmee we ons lichaam voeden.
We nemen een kijkje in de stallen, waar katten spelen bij pasgeboren stierkalfjes. De zon schijnt naar binnen. De blaarkoppen staan er prachtig bij. Nog een paar maanden en dan gaan ze weer de weide in.
Tip: je kunt Hoeve Rust-hoff volgen via Facebook.