Gaan we robots dopen? (column ND)
Gaan we robots dopen? In eerste instantie lijkt het een absurde vraag. Nee, natuurlijk gaan we dat niet doen. Een robot is toch geen mens? Maar als je door denkt dan zet de vraag je meteen stil bij een van de meest fundamentele kwesties: wat is leven? Wat maakt dan dat een mens meer is dan een robot? Als we een almachtig God hebben, heb je dan wel een vrije wil? Meer vrije wil dan een robot? En kan je een robot bouwen die een vrije wil heeft? En wat als die zich dan wil laten dopen?
Je kan tureluurs worden als je zo in cirkels blijft denken. De onbeantwoorde wetenschappelijke vraag hierachter is: is leven meer dan een verzameling chemische processen? Wetenschappers proberen leven na te bootsen, maar het is nog nooit gelukt leven te maken uit dode bouwstenen, al kan je zelfs daar nog over twisten afhankelijk van je definitie over wat dood is en wat leven.
Bij zulke lastige vragen en dilemma's op het grensvlak van geloof en wetenschap geeft het rust en zekerheid om terug te keren bij het anker: Gods Woord. Leven wordt door God geschapen ('bara') en is bijzonder en uniek. Het hoort met respect en aandacht behandeld te worden en de mens neemt daarin een speciale plaats in omdat man en vrouw zijn geschapen naar Zijn beeld. Als je op bloed loopt, ben je fundamenteel anders dan wanneer je op olie loopt. Of batterijen. Om de mens te verlagen tot een zakje complexe biomoleculen is in strijd met Gods wil. En dat geldt ook voor ongeboren leven, wanneer het nog onzichtbaar is en veilig in moeder's buik zit.
Ik sluit niet uit dat we in een periode leven waar de wetenschap het laatste mysterie van ons probeert af te pakken: het ontheiligen van leven. De schoonheid van het heelal is al platgeslagen tot een oerknal, de schoonheid van de mens is platgeslagen tot een veredelde aap. Alleen leven is nog een mysterie: we weten niet wat het is of hoe we het kunnen maken. Misschien moeten we daar als wetenschappers maar gewoon met onze tengels van afblijven.
Robots dopen? Mij niet gezien. Bovendien, zolang ze op elektriciteit lopen krijg je enorme kortsluiting. Levensgevaarlijk voor de mens en dodelijk voor robots.
Deze column verscheen ook in het Nederlands Dagblad, en is geschreven naar aanleiding van het ND-ForumCafé 'Gaan we robots dopen', waar Eppo Bruins ook zal spreken.