Berichten over Groningen

Ik denk dat we allemaal terugkijken op een intens debat, ook de mensen die al naar huis zijn en nog een lange reis voor de boeg hebben en misschien wel het allermeest voor de mensen die thuis in Groningen zaten en waarvan ik weet dat sommigen niet durfden te kijken omdat het al te vaak is mis gegaan.

En juist daarom vind ik het zo belangrijk dat we dit dikke rapport waarin de parlementaire enquêtecommissie, over 60 jaar gaswinning beleid en de gevolgen daarvan hier bespreken. Dat het erkenning is van de miskenning die jarenlang ervaren is in Groningen. Dat is voor mij ook een belangrijk eerste aspect in de bijdrage van mijn eerste termijn, na het lezen van het rapport en de bezoeken in Groningen, de contacten tot gisteravond aan toe. 

‘Je huis dat stuk is, dat is één ding, Maar dat je niet weet of je kinderen veilig wakker zullen worden, dat is een heel ander verhaal.’

‘De schade zit ‘m er in dat je heel klein wordt gemaakt. Ze vinden van alles van je, ze beslissen van alles over je. Ik heb er recht op dat de overheid mij beschermt, veiligheid biedt waar mogelijk.’

Met een brok in de keel luisterden we naar het getuigenverhoor van Frouke Postma-Doornbos. De stress, de eindeloze rij aan experts, het vechten voor je huis en haard, alle avonden, elk uurtje bezig met schadeafhandeling met herstel, telkens weer het bureaucratisch gevecht. 

Ik heb iets meegenomen. Deze plaat. Dit is de kerk in Loppersum. En ik kreeg deze plaat van de koster van die kerk onder voorwaarde, zei die er duidelijk bij, dat ik deze plaat op mijn kamer zou ophangen. En dat heb ik gedaan en ik laat hem hier nu ook aan heel Nederland zien, dus ik denk dat ik mijn belofte aan hem zeker heb ingelost. Maar je moet weten dat die kerk op dit moment in de steigers staat. Vanwege de aardbevingsschade.

Met het aanbieden van het eindrapport vandaag aan de voorzitter van de Tweede Kamer ronden we als parlementaire enquêtecommissie Aardgaswinning Groningen een onderzoeksperiode af van 2,5 jaar.

Ik heb het vaak een onderzoek naar waarheid en recht genoemd. Naar waarheid, omdat op veel vragen een antwoord moest komen. Naar recht, omdat de waarheid richting zou geven waarvoor de mensen in Groningen recht moet worden gedaan.

Nederland heeft een ereschuld aan de Groningers. Daarom is vandaag een belangrijke dag in de zoektocht naar waarheid, recht en perspectief voor Groningen. Het zojuist gepresenteerde onderzoek spreekt heldere taal: ‘De veiligheid en gezondheid van Groningers zijn te lang genegeerd en de problemen zijn structureel onderschat. Een ongekend systeemfalen.’ Ons hele land profiteerde, maar het Noorden bleef met de gevolgen achter. Leed dat niet zomaar hersteld kan worden. Verloren gelukkige jaren. Eindeloos wachten met alle onzekerheid van dien. 

Deze week starten de openbare verhoren van de Parlementaire Enquêtecommissie Aardgaswinning Groningen. Na anderhalf jaar van voorbereidingen, door het vorderen van stukken, technische briefings, denkwerk, schrijven, werkbezoeken brengen en heel veel gesprekken voeren met betrokkenen, zijn we in deze nieuwe fase van het onderzoek beland. Tegelijk ook de meest zichtbare fase.

Vandaag mocht ik voor het eerst het woord voeren in de Tweede Kamer en tijdens deze maidenspeech sprak ik over de schrijnende situatie in Groningen. Over mensen die het vertrouwen in de overheid verloren. Dat thema is indringend en komt op veel gebieden terug. Ik zie het als een belangrijke opdracht om me de komende jaren sterk te maken voor een betrouwbare en dienstbare overheid.

Hieronder de tekst die ik uitsprak:

De ChristenUnie is blij dat de hele Tweede Kamer achter een parlementaire enquête staat naar de gaswinning in Groningen. Het is het zwaarste middel dat de Tweede Kamer kan inzetten.