Berichten over Stikstof

Vorige week bood de Wetenschappelijke Raad voor het Regeringsbeleid het kabinet het rapport “Rechtvaardigheid in klimaatbeleid” aan. Met een hele belangrijke conclusie: burgers vinden rechtvaardig klimaatbeleid belangrijker dan effectief klimaatbeleid. Ik ben ervan overtuigd dat dit ook opgaat voor het stikstofbeleid. Ziet de minister dat ook zo? En krijgt effectiviteit onder invloed van juristerij en modellenwerkelijkheid niet een te grote nadruk ten koste van uitlegbaarheid en rechtvaardigheid?

Te lang al is de schepping het kind van de rekening. Én verkeren boerengezinnen die PAS-melder zijn in onzekerheid. Platteland, natuur, klimaat én gezinsbedrijven verdienen beter. Na jaren van praten over de noodzaak van minder stikstofuitstoot, komen we eindelijk steeds dichterbij het daadwerkelijk terugdringen van schadelijke stikstofverbindingen. Niet alleen in de veehouderij, maar ook elders in de economie. Vorig jaar schoof het kabinet in eerste instantie de stikstofopgave nog eenzijdig op het bordje van de landbouw. Vandaag wordt de stikstofaanpak terecht verbreed naar industrie en (vlieg)verkeer. Ik verwacht van het kabinet snel duidelijkheid hoe deze sectoren hun reductieopgave gaan realiseren.

De breuklijnen in onze samenleving werden zelden zo zichtbaar als in de stikstofcrisis. Na een zomer vol protest deed Remkes met zijn woorden en advies recht aan “de oprechte wanhoop in de ogen van redelijke mensen”, onze boeren. Met de vandaag gepresenteerde plannen gaat het kabinet verder in dat spoor. Het pakt de opgaven voor natuur en water concreet aan én biedt een uitgestoken hand om samen met de agrarische sector te werken aan een volhoudbare landbouw voor boer, bodem, natuur, water, klimaat en platteland.

Johan Remkes geeft ons met zijn advies de kans om een nieuwe start te maken en die kans moeten we wat mij betreft met beide handen aangrijpen.

In de samenleving lopen de gemoederen op over de toekomst van de landbouw en de onlangs gepresenteerde stikstofplannen. Terecht zijn er veel vragen over het huidige beleid en ik snap de zorgen die er leven. Tegelijkertijd blijken er ook steeds veronderstellingen te zijn die helemaal niet kloppen. In deze blog ga ik in op een aantal zorgen die er leven, op de zin en onzin van het stikstofbeleid.

Naast onze boerderij lag het natuurgebiedje De Kleistee. Ik speelde er graag. De boerderij en de natuur hoorden natuurlijk bij elkaar, totdat een van onze akkers met vruchtbare zandgrond, waar mijn opa al aardappels en sjalotten verbouwde, gelegen tussen de buitenduinen en de Middelduinen, werd onteigend, onteigend voor natuur. Toen werd de natuur een vijand, en natuurlijk de hoge heren in Den Haag, ergens ver weg van ons dorp, die even gingen bepalen wat goed voor ons was. Het heeft me een flinke tijd gekost om respect voor deze beslissing en waardering voor deze natuur te kunnen opbrengen.

De vandaag gepresenteerde stikstofplannen laten zien hoe enorm en diepingrijpend de opgave is waar we met elkaar voorstaan. We leven met veel mensen en dieren op te grote voet in een te klein gebied en dat is niet houdbaar. Een boodschap die pijn doet, niet in het minst bij boeren in de Gelderse Vallei en op de andere zandgronden van ons land. Zeker als ik denk aan al die gezinnen en gemeenschappen, die bedrijven die al generaties door het werk doen op de plek die ze zo lief is. Dit zijn geen anonieme aandeelhouders, dit zijn gedreven familiebedrijven die een noodzakelijke maar pijnlijke verandering tegemoetzien in hun boerenbedrijf. 

Vandaag zetten we opnieuw een stap in de goede richting. We kiezen voor goed rentmeesterschap en zorg voor de schepping. Met het wetsvoorstel stikstofreductie en natuurverbetering werkt het kabinet aan herstel en versterking van de natuur en het terugdringen van de stikstofuitstoot. Met een structurele aanpak, monitoring en bijsturing én een resultaatsverplichting in de wet, wil dit kabinet ervoor zorgen dat de stand van natuurgebieden in ons land verbetert en de trend van biodiversiteitsverlies keert.