Het huidige tariefsysteem van NS werkt niet met kilometers, maar met zogenaamde tariefeenheden die ongeveer gelijk staan aan een kilometer. Hierbij zorgt NS ervoor dat de prijs voor een rit van A naar B altijd hetzelfde is ongeacht de route. De prijs voor de treinrit via de kortste route wordt hiervoor echter kunstmatig verhoogd. Dit is zeer nadelig voor reizigers die moeten reizen tussen stations die op deze kortste route liggen.

Dik-Faber: “Een mooi voorbeeld is de Hanzelijn. Tussen Amsterdam en Zwolle betaal je evenveel of je nu via Lelystad of via Amersfoort reist. Dat is mooi. Maar iemand die met een trajectkaart van Lelystad naar Zwolle moet, betaalt 740 euro per jaar meer (ongeveer 35%) dan iemand die reist tussen Lelystad en Weesp terwijl het om vrijwel dezelfde afstand gaat. Dit komt omdat NS voor Lelystad-Zwolle veel meer tariefeenheden rekent. Hiermee worden veel gezinnen met kinderen die naar een MBO in Zwolle moeten onnodig op hoge kosten gejaagd.”

Echte kilometers

De ChristenUnie stelt daarom voor om te gaan rekenen met echte kilometers net als in het overige openbaar vervoer. Dik-Faber: “Als er meerdere routes zijn dan moet het tarief van de kortste route gelden."

Vragen van het lid Dik-Faber (ChristenUnie) aan de staatssecretaris van Infrastructuur & Milieu over het tariefsysteem op het spoor (in aanvulling op vragen van de leden De Boer en Lodders over hetzelfde onderwerp, d.d. 13 februari 2013 zaaknummer 2013Z02906)

1. Kent u het bericht “Ruzie treinprijs naar kookpunt”?[1]
2. Vindt u het als concessieverlener van het hoofdrailnet acceptabel dat reizigers tussen Lelystad en Zwolle, uitgaande van een jaartrajectkaart, zo’n 400 euro meer moeten betalen, dan reizigers op even lange trajecten elders in het land terwijl het om reizen binnen dezelfde vervoerconcessie gaat?
3. Waarom is deze door u in het AO vervoerconcessie hoofdrailnet d.d. 13 december 2012 genoemde “fout” in de tarieven op de Hanzelijn nog niet hersteld? Klopt het dat NS nog steeds achter de gekozen tarieven op de Hanzelijn staat? Bent u bereid er bij NS op aan te dringen dat er alsnog een snelle oplossing komt, met name voor de forenzen en scholieren op de Hanzelijn?
4. Bent u er mee bekend dat er ook andere trajecten zijn waar in verband met het “kloppend” maken van de tarieven op parallelle trajecten fors meer tariefeenheden worden gerekend dan het feitelijke aantal kilometers zoals tussen Breukelen en Woerden waar 19 tariefeenheden voor 12 km worden gerekend wat aanzienlijk hoger is dan Haarlem-Amsterdam Sloterdijk (15 tariefeenheden voor 14 km)?
5. Bent u er mee bekend dat een treinkaartje Kampen-Zuid – Den Haag Centraal duurder is dan een treinkaartje Zwolle-Den Haag Centraal terwijl laatstgenoemde rit langer is en zelfs langs Kampen-Zuid komt?
6. Bent u ermee bekend dat ook de reisplanner van NS zich geen raad weet met het ingewikkelde systeem van tariefeenheden en met de volgende prijzen komt voor exact dezelfde treinreis (enkele reis, vol tarief):
1. Groningen-Amsterdam Centraal, €23,80
2. Groningen-Amsterdam Centraal via Lelystad, €30,40
3. Groningen-Amsterdam Centraal via Dronten, €32,50
4. Groningen-Amsterdam Centraal via Kampen Zuid, €33,40
7. Bent u er mee bekend dat de kaartautomaten van NS voor een treinkaartje Hengelo-Arnhem de keuze geven tussen de route via Deventer en de kortere en goedkopere route via de regionale spoorlijn Hengelo-Zutphen, maar dat dit niet gebeurt voor de langere reis Enschede-Nijmegen over dezelfde corridor? Bent u ermee bekend dat reizigers op dit traject als ze dit niet weten hierdoor moeten betalen voor de langere route via Deventer en dus duurder uit zijn dan als ze een “via” kaartje zouden kopen? Waarom rekent NS niet standaard in dit soort situaties het tarief volgens de kortste route?
8. Bent u er mee bekend dat voor een treinreis tussen Naarden-Bussum en Almere Muziekwijk evenveel tariefeenheden gelden als voor een reis tussen Almere Centrum en Bussum-Zuid?
9. Bent u er mee bekend dat NS voor reizen tot 8 tariefeenheden hetzelfde tarief rekent waardoor met name hele korte reizen van 2 tariefeenheden zoals Haarlem-Overveen en Amsterdam Muiderpoort-Amsterdam Amstel verhoudingsgewijs duur zijn?
10. Deelt u op grond van alle genoemde voorbeelden de mening dat het huidige tariefsysteem dat gebaseerd is op de zogenaamde tariefeenhedenkaart van NS niet eenduidig is, niet transparant is en niet uit te leggen aan reizigers? Deelt u de mening dat hierdoor het spoorproduct voor groepen reizigers niet zo aantrekkelijk is als zou kunnen?
11. Bent u nog steeds van mening dat u als concessieverlener geen voorwaarden moet stellen aan de tariefstructuur van NS zoals u stelde in reactie op de aangehouden motie Dik-Faber[2] die vraagt afspraken te maken over de introductie van een nieuw, eerlijk en voor reizigers transparant tariefsysteem?
12. Bent u alsnog bereid in de nieuwe vervoerconcessie voor het hoofdrailnet overeen te komen dat er een tariefsysteem komt waarin de tarieven zijn gebaseerd op basis van het aantal kilometers volgens de kortste route?