Tweede Kamerlid Joel Voordewind: “De Verenigde Naties hebben aangetoond dat Rwanda een negatieve rol speelt bij het geweld in Oost-Congo. De zorgen over de gebrekkige Rwandese rechtstaat en democratie leven al langer. Ik roep het kabinet op definitief te stoppen met directe hulp aan de regering van Rwanda en de hulp aan de bevolking voort te zetten via particuliere hulporganisaties”.

Al in 2010 pleitte Voordewind voor stopzetting van steun aan het regime Kagame wegens verwijten van genocide in Congo door de VN.  Het recente rapport van VN-deskundigen stelde onder meer vast dat Rwanda militaire en organisatorische ondersteuning geeft aan een Tutsi-militie in Oost-Congo. Door de strijd in Oost-Congo zijn sinds april al meer dan 250.000 mensen ontheemd geraakt. 

Vragen van het lid Voordewind (ChristenUnie) aan de minister en staatssecretaris van Buitenlandse Zaken over de uitlatingen van scheidend ambassadeur Makken in Rwanda dat Nederland de hulp aan Rwanda niet zou hebben opschort en dat het verweer van Rwanda tegen de aantijgingen uit het VN-rapport Nederland tevreden zou stellen.

1. Kent u de berichten over uitlatingen van de scheidend Nederlandse ambassadeur te Rwanda, dhr. Makken, dat Nederland de hulp aan Rwanda niet zou hebben opgeschort en dat het verweer van Rwanda tegen de aantijgingen uit het VN-rapport Nederland tevreden zou stellen?[1]
2. Klopt het dat scheidend ambassadeur Makken zich op deze manier heeft uitgelaten? Heeft de ambassadeur hiermee namens de Nederlandse regering gesproken, of zijn deze uitspraken op persoonlijke titel gedaan?
3. Hoe beoordeelt de Nederlandse regering het tegenrapport van Kagame/Rwanda? Bent u het met ambassadeur Makken eens dat de reactie van Rwanda op de aantijgingen uit het VN-rapport van 27 juni ‘very serious and satisfactory’ zijn? Is hiermee voor Nederland het zeer gedegen VN-rapport en de bevindingen van de onafhankelijke experts weerlegd en afgehandeld? Wat is de reactie van deze onafhankelijke experts op het Rwandese rapport?
4. Wat betekenen de uitlatingen van de ambassadeur voor het geweld in de regio en voor de Congolese burgers, gezien de relativering die ervan uit lijkt te gaan met betrekking tot betrokkenheid van buurlanden bij het conflict? Welke gevolgen zou een overhaaste Nederlandse conclusie dat Rwanda niet bijdraagt aan het gewapend geweld in Congo hebben voor partijen en burgers in de regio?
5. Wat betekent het Rwandese tegenrapport voor de relatie van Nederland met Rwanda en het opschorten van de hulp na het verschijnen van het VN-rapport en addendum van 27 juni?
6. Op welke manier heeft het opschorten van de hulp aan Rwanda, zoals recent besloten is, vorm gekregen? Heeft dit daadwerkelijk geleid tot het opschorten van betalingen, of zoals ambasseur Makken zegt: ‘There were no payments due, so we have not suspended aid, we are delaying any decisions on aid payments pending the reply of Rwanda to the UN report of Group of Experts’?
7. Wat is de reactie op het Rwandese tegenrapport van andere EU-landen en de Verenigde Staten die hulp hebben opgeschort na het verschijnen van het VN-rapport?
8. Is er alleen sprake van (mogelijke) betrokkenheid van Rwanda bij het geweld in Oost-Congo, of is ook Oeganda betrokken bij het conflict, onder andere door fysieke aanwezigheid van militairen in het gebied? Zo ja, wat betekent dit voor de relatie van Nederland met Oeganda? Worden er consequenties verbonden aan inmenging van Oeganda in het conflict? Zo ja, welke? Zo nee, waarom niet?

[1] ‘Rwanda's Rebuttle to UN Satisfactory - Dutch Envoy’  http://allafrica.com/stories/201208040128.html  en ‘The Netherlands never suspended aid to Rwanda – Ambassador Frans Makken’  http://in2eastafrica.net/the-netherlands-never-suspended-aid-to-rwanda-ambassador-frans-makken/