Alleenstaande ouders met kinderen onder de vijf jaar moeten in de gelegenheid zijn om goed voor hun kinderen te kunnen zorgen. Dat is door het vorige kabinet bij wet geregeld. Gemeenten lijken zich weinig aan te trekken van het gegeven of alleenstaande ouders jonge kinderen hebben. Ze ‘dwingen’ de ouders gewoon om te solliciteren en aan het werk te gaan, met alle gevolgen van dien voor de zorg van hun jonge kinderen. Ortega vindt het onbegrijpelijk dat de gemeenten deze kwetsbare groep hun recht op vrijstelling ontzeggen. “Het is met name voor jonge kinderen onder de vijf jaar erg belangrijk om goede zorg van hun ouder(s) te krijgen en tijd met ze door te brengen.” De huidige wet moet worden uitgevoerd. Tegelijk moeten de gemeenten samen met de alleenstaande ouders afspraken maken voor een goed scholingstraject. Zo kunnen de alleenstaande ouders als de kinderen ouder worden succesvol de arbeidsmarkt betreden.

In dat kader vraagt Ortega de staatssecretaris om duidelijkheid over uitvoering van de Wet verbetering arbeidsmarktpositie alleenstaande ouders. Ze wil onder meer weten hoeveel alleenstaanden met kinderen nu gebruik hebben gemaakt van hun recht op vrijstelling van solliciteren. Als de staatssecretaris die informatie niet kan geven, wil Ortega de wet desnoods op korte termijn in de Kamer evalueren.

----------------------

Vragen van het lid Ortega-Martijn (ChristenUnie) aan de staatssecretaris vanSociale Zaken en Werkgelegenheid over het niet naleven van de vrijstelling van de sollicitatieplicht voor alleenstaande ouders met kinderen tot vijf jaar door gemeenten.

1. Heeft u kennis genomen van de berichten “Ouder in de bijstand moet werken”¹ en “Kinderen? Je moet toch solliciteren”²
2. Als u bekend met het feit dat veel gemeenten het verzoek tot vrijstelling van de sollicitatieplicht van alleenstaande ouders met kinderen tot vijf jaar in tegenstelling tot het met de Wet verbetering arbeidsmarktpositie alleenstaande ouders geïntroduceerde recht op ontheffing van de sollicitatieplicht afwijzen? Zo ja, wat is de achterliggende redenen dat zij zich niet aan dit recht houden?
3. Waarom kiezen gemeenten er niet voor om invulling te geven aan de scholingsplicht voor deze ouderen?
4. Bent u met ons van mening dat het handelen van de gemeenten om geen uitvoering te geven aan de bepalingen van de Wet verbetering arbeidsmarktpositie alleenstaande ouders ongewenst is? Hoe verhoudt de praktijk dat gemeenten weigeren om vrijstelling van de sollicitatieplicht aan alleenstaande ouders met kinderen tot vijf jaar te geven zich tot de uitspraak van de staatssecretaris dat de ouders niets door het strot geduwd zal worden?³ Bent u bereid om deze gemeenten een bestuurlijke aanwijzing te geven? Indien nee, waarom niet?
5. Kunt u per gemeente cijfermaterieel verstrekken over het aantal alleenstaande ouders met kinderen tot vijf jaar dat recht heeft op vrijstelling van de sollicitatieplicht en het specifieke aantal alleenstaande ouders dat op basis van de regeling daadwerkelijk vrijstelling heeft verkregen? Op welke wijze wordt in de praktijk gegarandeerd dat ouders worden betrokken bij de invulling van de scholingsplicht? Bent u bekend met het aantal bezwaren dat is ingediend op beschikkingen waarbij genoemde ouders tegen hun wil in een re-integratietraject zijn geplaatst en om hoeveel bezwaren gaat het dan? Indien u deze informatie niet heeft, bent u dan bereid om het functioneren van de Wet verbetering arbeidsmarktpositie alleenstaande ouders op korte termijn te evalueren? Zo ja, wanneer kan de Kamer dit tegemoet zien?
6. Bent u met ons van mening dat gemeenten verplicht zijn om alleenstaande ouders met kinderen tot vijf jaar te informeren dat zij indien gewenst ontheffing kunnen krijgen van de sollicitatieplicht? Welke maatregelen gaat u nemen om er voor te zorgen dat deze ouders beter worden geïnformeerd?
7. Welke maatregelen gaat u daarnaast nemen om de handhaving van de Wet verbetering arbeidsmarktpositie alleenstaande ouders door gemeenten daadwerkelijk te garanderen zodat alleenstaande ouders met kinderen tot vijf jaar vrijstelling van de sollicitatieplicht verleend krijgen en in aanmerking komen voor een scholingstraject?’
8. Bent u met ons eens dat de financiële prikkel die in de Wet werk en bijstand voor gemeenten zit om mensen snel aan het werk te helpen er debet aan is dat geen vrijstellingen aan alleenstaande ouders met kinderen tot vijf jaar worden afgegeven? Wat gaat u er aan doen dat gemeenten hun inspanningen voor de re-integratie niet richten op deze groep, maar juist op moeilijk in regulier werk plaatsbare groepen als Wajongers en Wsw’ers die extra begeleiding daadwerkelijk nodig hebben?
9. Hoe kijkt u tegen de instroom van alleenstaande ouders in de WWB aan die veroorzaakt wordt doordat alleenstaande ouders hun alimentatie niet ontvangen? Vindt u het met ons een grotere inspanning wenselijk om te voorkomen dat alleenstaande ouders überhaupt in de WWB terecht komen? Zo nee, waarom niet?
10. Wilt u als regering met een voorstel komen voor de wettelijke verankering van de partneralimentatie, zodat het aantal alleenstaande ouders die geen alimentatie ontvangen zal afnemen waarmee de last op de WWB tevens zal verminderen? Zo ja, wanneer kan de Kamer dit voorstel verwachten?

  ¹ Nederlands Dagblad, 2 november 2010: «Ouder in de bijstand moet werken»

² Nederlands Dagblad, 2 november 2010: «Kinderen? Je moet toch solliciteren»

³ Handelingen 2008-2009, nr. 17, pag. 1183-1215