Datum:            10 oktober 2012

Mevrouw Schouten (ChristenUnie):

Voorzitter. Begin juni zei onze premier: ik heb geen behoefte aan politieke vergezichten wat betreft Europa. De premier had er misschien geen behoefte aan, maar ondertussen is de werkelijkheid dat er in Brussel al veel verder wordt nagedacht en dat er volgende week en wellicht eind deze week al een interim-rapport ligt van de heer Van Rompuy, die wel degelijk allerlei vergezichten met betrekking tot Europa aan het schetsen is. De vraag wordt dan wat het verhaal van dit kabinet wordt ten opzichte van het interim-rapport.

Wij hebben inmiddels een nieuwe situatie na 12 september. Er is een nieuwe Kamer en er moet een nieuw mandaat worden gehaald in deze Kamer, maar er ligt nog steeds een motie-Slob. De minister-president heeft zich altijd met de motie-Slob in de hand richting Europa zo gepresenteerd dat er geen politieke bevoegdheden overgedragen zouden kunnen worden aan Brussel.

Geldt die lijn voor het kabinet nog steeds?

De heer Plasterk (PvdA):

Ik heb daar al eerder woorden aan gewijd, maar ik doe het met alle plezier nog een keer. In de motie-Slob is indertijd op initiatief van de PvdA opgenomen de zinsnede "in de nu lopende procedure". Bovendien is de reikwijdte van de motie gespecificeerd, waarbij een aantal terreinen zijn genoemd, waaronder dat van de pensioenen. Op die terreinen zou de motie gelden. Ik heb al vaker gezegd dat de ChristenUnie de motie in mijn ogen misbruikt als zij ermee wil zeggen dat de Kamer heeft uitgesproken dat er op geen enkel terrein geen enkele bevoegdheid zou mogen worden overgedragen aan Europa. Mevrouw Schouten stelt de vraag aan de minister-president. Diens antwoord zullen wij horen, maar ik zal voor de PvdA zo duidelijk zijn als ik al jaren ben. Wij vinden dat daar waar het nodig is bevoegdheden kunnen worden overgedragen om de euro stabiel te houden of de economie aan de groei te houden. Daar staan wij voor open, daar zijn wij voor. Daarmee vervalt dus de steun van de meerderheid voor die motie, die door de ChristenUnie nog steeds wordt uitgevent.

Mevrouw Schouten (ChristenUnie):

Ook de naam van de heer Plasterk staat onder de motie. Hij heeft een -- laat ik het zo zeggen -- nieuw inzicht gekregen, maar het kabinet heeft met de motie in de hand tot en met de zomer tegen Brussel gezegd dat het geen mandaat heeft om verdere bevoegdheden over te dragen. De premier was zelf degene die telkens de motie-Slob aanhaalde. Ik heb van de PvdA nooit een motie gezien om dat te weerleggen. Nogmaals, het is niet alleen de opvatting van de ChristenUnie, maar ook de opvatting van het kabinet.

De heer Plasterk (PvdA):

Dat laatste zou kunnen; ik geloof dat het in het coalitieakkoord stond. Daar ben ik verder geen partij in. Ik wil hier benadrukken wat ik hier al vaker heb gemeld, namelijk dat de motie-Slob betrekking heeft op een procedure in het voorjaar van vorig jaar en niet op de situatie nu.

Mevrouw Schouten (ChristenUnie):

Ik snap het ongemak van de heer Plasterk over dit onderwerp wel. Wij hebben er al vaker over gediscussieerd. Als de heer Plasterk een andere mening had, zou hij een andere motie hebben ingediend. Dat heb ik hem niet zien doen. Het kabinet is met de motie in de hand naar Brussel gegaan, terwijl de naam van de heer Plasterk eronder staat. Hij kan dus verwachten dat ik die vraag aan het kabinet stel.

De heer Plasterk (PvdA):

Als een motie van de ChristenUnie op deze manier voortdurend uit de context wordt gehanteerd, dan zullen wij voortaan beter moeten oppassen met het mede steunen van moties van de ChristenUnie. Ik heb ook in het overleg met de ChristenUnie indertijd duidelijk gemaakt dat wij eraan hechtten dat de reikwijdte van de motie zich beperkte tot datgene wat er in het voorjaar van vorig jaar gebeurde. Het is dus een waarschuwing aan de ChristenUnie.

De voorzitter:

Mevrouw Schouten, u bent gewaarschuwd.

Mevrouw Schouten (ChristenUnie):

Dank u, voorzitter. Ik stel nogmaals de vraag of voor het kabinet de motie nog staat. Met andere woorden, wordt er geen verdere beweging gemaakt naar een politieke unie?

De heer Pechtold stelde de vraag ook al: wat is het mandaat van het kabinet? Gaat het kabinet een nieuw mandaat in deze Kamer halen met nieuwe meerderheden? De opvatting van de ChristenUnie over een politieke unie is bekend. Wat ons betreft moeten de nationale parlementen leidend blijven in de democratische besluitvorming. Dat geldt helemaal op de terreinen waarop wij wat ons betreft helemaal geen soevereiniteit moeten overdragen. In de motie is dat nadrukkelijk geëxpliciteerd. Ik noem bijvoorbeeld de belastingen en de pensioenen. Staat die lijn nog steeds?

Een tweede punt in het pakket van Van Rompuy betreft de bankenunie. Het kabinet was daar altijd vrij terughoudend in: wij moesten onze creditcard niet overgeven aan Europa. Vorige week kregen wij een brief van het kabinet waarin eigenlijk een heel positieve appreciatie van de bankenunie staat. Als enige voorwaarde staat er dat het bankentoezicht op orde moet zijn. Betekent dit dat wanneer het bankentoezicht op orde is -- wanneer is dat volgens het kabinet het geval? -- de weg naar een bankenunie compleet openligt? Wanneer zou dat mogelijk moeten zijn? Er wordt gesproken over een mogelijk uitstel van het realiseren van het toezicht. Mag ik ervan uitgaan dat het kabinet volgend weekend in Brussel zal zeggen: wij ondernemen geen verdere stappen richting een bankenunie, want het toezicht is totaal nog niet op orde en wij treffen dus ook geen voorbereidende handelingen? Kan de minister-president dat toezeggen?

Ook ik heb nog een verhelderende vraag over wat de heer Knot gisteren meldde over het ESM en de mogelijkheid dat het ESM ook zwakke banken die al steun hebben ontvangen, zou moeten kunnen herkapitaliseren. We hebben hier vorige week een debat gevoerd met de minister van Financiën, waarin hij nadrukkelijk aangaf dat hij met een aantal andere landen van mening was dat daar zeker geen sprake van mocht zijn. Hoe moeten wij de uitspraak van de heer Knot waarderen? Blijft het kabinet bij zijn standpunt dat de landen met de probleembanken eerst hun eigen rommel moeten opruimen? Of laat het kabinet de optie open dat het ESM deze banken straks toch nog gaat herkapitaliseren?

Er is veel gaande in Griekenland. De trojka moet nog steeds met haar rapport komen. Maar in aanloop naar de trojka heeft mevrouw Lagarde, de president van het IMF, al aangegeven dat zij van mening is dat de terugbetaling van schulden door Griekenland uitgesteld moet worden. Het was deze minister-president, in zijn hoedanigheid van lijsttrekker van de VVD, die stelde dat er geen extra cent naar de Grieken zou moeten gaan. Ook wanneer je schulden doorrolt, kost dat geld. Sluit het IMF uit dat er schulden moeten worden doorgerold, en zo nee, gaat het kabinet dan mee in deze lijn, zodat er meer geld naar de Grieken gaat?

Voor meer informatie: www.tweedekamer.nl.