Heel symbolisch had Arie het stuur uit handen gegeven en toen was het aan mij om, omringd door de nieuwste techniek, het schip op koers te houden. Onze Urker vrienden gaan moeiteloos mee in de vaart der vissers, maar duurzaamheid staat daarbij, voor hun gevoel, meer in de weg dan dat het ze verder helpt. ‘Maar met goede innovatie kun je schoner en zuiniger gaan werken en dan ben je een dief van je eigen portemonnee als je daar niet aan meedoet’, reageerde Arie Slob. Knikkende hoofden, glimlachende gezichten. Innovatie. Dat was het woord dat wel resoneerde op Urk.

verloren paradijs
Ik snap ze wel, die Urkers. Voor mij heeft duurzaamheid ook weleens gelijkgestaan aan taai bruinbrood met harde korrels. Aan een wereld van bebaarde mannen in gebreide truien die me met een opgeheven vinger tegemoet treden, en vrouwen met een rastakapsel die een streng ‘evangelie’ verkondigen. Een moralistisch ‘evangelie’ met een heel eigen versie van de trits schepping-zondeval-verlossing. Het is het verhaal waarin er ooit ongerepte natuur was, waarin nog onontdekte stammen in volkomen harmonie met Moeder Aarde leefden, totdat kwaadaardige westerlingen zich breed gingen maken en alles kapot maakten. Nu kunnen we alleen verlost worden van onze eigen kwaadaardigheid als we bereid zijn eerst zwaar te lijden: eten van moeilijk verteerbaar brood en een verbod op alles wat het leven aangenaam maakt. Makkelijk zal die verlossing niet zijn, maar als we nu maar stevig genoeg onze tanden op elkaar zetten, dan zullen we weer kunnen terugkeren naar het verloren paradijs.

Dit ‘evangelie’ van schuld en boete is misschien in staat af en toe en voor eventjes mijn gedrag te veranderen. Maar zodra niemand meer toekijkt en er geen extern geweten is, maak ik me gewoon weer breed ten koste van anderen. Het is niet het evangelie dat mijn hart verandert. Wat mijn hart wel verandert, is het geloof dat de aarde van God is, prachtig gemaakt en vol vertrouwen aan ons geschonken om als rentmeesters ermee om te gaan. Het is het evangelie dat mijn relatie herstelt met de Schepper, zijn schepping en mijn naasten, met wie ik dit gemeenschappelijke huis deel. Het is de vrijheid van het evangelie die mij de ruimte geeft om het goede te doen, zodat ik straks mijn dochters onder ogen kan komen als ze me vragen wat ik heb bijgedragen aan de schepping, die mijn generatie aan de hunne doorgeeft. Het is het geloof in de Schepper die ik straks ook onbevreesd onder ogen kan komen, omdat Hij het niet op het oordeel laat aankomen. Want Hij schiet nu al met zijn Geest ons te hulp. De verlossing van de aarde is niet ons moralistisch project, maar zijn genadige missie. En als kinderen van de Schepper mogen we die verlossing nu al meevieren.

glimmen van trots
De gezichten als Urker vissers gaan glimmen als ze kunnen innoveren. Als ze minder geld kwijt zijn aan brandstof; als ze de zee waarop ze varen, schoner maken; als ze de vissen waar ze van leven, kunnen laten floreren. Zoals de gezichten van mensen kunnen glimmen als ze berekenen hoeveel energie en geld ze besparen met de zonnepanelen op hun daken. Zoals de gezichten van deelnemers aan een snoeidag van A Rocha kunnen glimmen, niet alleen van zweet, maar ook van voldoening omdat ze een stuk van Gods schepping mooier hebben achtergelaten dan ze het aantroffen. En zoals Delftse onderzoekers kunnen glimmen van trots als ze in staat blijken te zijn met behulp van nanotechnologie nieuwe dunne-film silicium zonnecellen te maken. U weet wel ...

We kunnen glimmen van tevredenheid als wij trendsetters worden, vooroplopen in innovatie die recht doet aan mensen en schepping. Geloof in God de Schepper is bedoeld om ons gelukkig te maken. Groen en gelovig gaan hand in hand. Op Urk, in Den Haag en waar dan ook.

(Als u wilt, kunt u op 3 juni het evenement voor ecologische gerechtigheid ‘GroenGelovig’ meevieren: www.groengelovig.nl)