'Vorige week begon ik aan dit debat met de overtuiging dat we zouden spreken over het duistere kwaad van het jihadisme. Over de verschrikkelijke aanslagen in Brussel. Over hoe we ons daar als Nederland tegen te weer zouden stellen. Over hoe we een front moeten vormen in de samenleving van mensen van goede wil, moslim of niet. Ik heb moties voorbereid over het verplichten van deradicaliseringsprogramma’s en een strafrechtelijke aanpak van terugkeerders. Om met een diepe overtuiging, een effectief veiligheidsbeleid en met rechtstatelijke en kalme beslistheid onze open, vrije samenleving te verdedigen. Dat was het debat dat ik had willen voeren.

Maar voorzitter, het debat ging uiteindelijk over personen. Over de minister van Veiligheid en Justitie en zijn geschiktheid. En dat ligt vooral aan het kabinet zélf. We keken naar een premier die alle belangrijke vragen doorschoof naar zijn minister. We keken naar een minister van veiligheid en justitie die het debat met de Kamer over zo’n belangrijk onderwerp onvoldoende had voorbereid.

Ik voel groot ongemak bij het feit dat het debat over de aanslagen méér het karakter heeft gekregen van een functioneringsgesprek met deze minister, dan van een cruciaal gesprek over de aanpak van het jihadisme en het terrorisme. Maar het is door het optreden van de minister vorige week onvermijdelijk geworden ook daarover te spreken. Juist omdat hij verantwoordelijk is voor de strijd tegen terrorisme en jihadisme.

Voorzitter, ik heb eerst een aantal belangrijke vragen bij de laatste brief die we hebben gekregen. Waarom zijn niet alle alarmbellen in Europa afgegaan rond het netwerk van Abdeslam, waarin voor de aanslagen ook El Bakraoui in beeld kwam. Hoe is dat mogelijk? Waarom accepteert Nederland mensen die door Turkije worden uitgezet, zonder dat we weten waarom? En waarom registreren we die uitzettingen vanuit risicogebieden niet? Hoe is het uberhaubt mogelijk dat naar schatting 2000 uitreizigers in Europa niet staan geregistreerd? Dan is er toch wel wat meer aan de hand, dan het verhaal van de minister, die schoorvoetend constateert dat we hier en daar ietsjes intensiever moeten gaan samenwerken in Europa. En hoe kan de minister schrijven dat op alle uitzettingen vanuit Turkije actie is gevolgd , terwijl in een aantal gevallen net als bij El Bakraoui pas achteraf melding van de uitzetting zou zijn gemaakt? Is er dan alleen bij El Bakraoui niks gedaan? En zo ja, hoe is dat mogelijk?

Naast vragen over de kwestie El Barkraoui heb ik ook zorgen over het optreden van de minister in het debat vorige week. Ik zei het al. Hoe kan het dat een deel van de informatie nu pas bij de Kamer ligt en niet vorige week al beschikbaar was? Dat begrijp ik oprecht niet. Het punt is niet dat deze minister vorige week de NYPD en de FBI door elkaar haalde. Het punt is dat deze minister het vertrouwen moet wekken dat hij op het juiste moment de juiste vragen stelt aan zijn ambtenaren. Helemaal als informatie over terroristen op 16 maart, 5 dagen voor een aanslag, met Nederland blijkt te zijn gedeeld. Dan vraag je voorafgaande aan een debat toch door totdat je alles weet? Dan wil je toch het naadje van de kous weten?

Het is de nonchalance, het gebrek aan urgentie die me zorgen baart. We willen een MP die ook hierin leiding geeft, als leider voorop gaat, de Europese samenwerking afdwingt. We willen (juist in deze tijd) een minister van justitie die leert van fouten en de strijd tegen terrorisme en jihadisme intensiveert. Een minister die samenwerking met Turkije en een werkgroep niet alleen in de media aankondigt, maar die ook voortvarend ter hand neemt. Een minister die in een debat laat merken dat hij de kritische vragen van de Kamer zelf ook aan zijn diensten en medewerkers heeft gesteld. Dat moet deze minister duidelijk maken. Dat vertrouwen moet hij wekken. Niet alleen bij de Kamer, maar ook bij mensen van ons land. Het is nu aan de minister om ons daarvan te overtuigen. Want mensen in het land kijken voor hun veiligheid allereerst naar hem. Dat maakt dit voor de ChristenUnie-fractie een indringend debat.'