Maar de zomer is ook de tijd van goede boeken. En waar het beeldschone en alleszins religieuze Italië me bijna in slaap wiegde, daar schudde IZB-profeet Wim Dekker me weer helemaal wakker. Aan de hand van mijn theologische held Dietrich Bonhoeffer stelde Dekker me indringende vragen over onze God vergetende cultuur. En iedereen die geen genoegen neemt met makkelijke antwoorden kan ik dit boek vol rijke gedachten - 'Tegendraads en bij de tijd' - van harte aanbevelen.

Waarheid en leugen

Een van de vragen die Dekker stelde en die Bonhoeffer in de hitte van de strijd tegen Hitler moest beantwoorden was: kun je als navolger van Christus samenwerken met mensen die weinig tot niets met Jezus hebben? 'Wie niet voor Mij is, is tegen Mij', zei Jezus en Bonhoeffer neemt deze woorden uiterst serieus. Rond Jezus woedt altijd een strijd tussen waarheid en leugen, tussen licht en duisternis en het komt er in dit leven echt op aan of je naar Jezus' stem luistert. Ook als je je als navolger van Christus inzet voor een humane samenleving. Tegelijk, als zijn discipelen iemand van buiten hun kring willen verbieden om demonen uit te werpen, zegt Jezus: 'Wie niet tegen Mij is, is voor Mij. Er is een naastenliefde die je samen met mensen van buiten de kring rond Jezus handen en voeten kunt geven. Bonhoeffer ontdekte dat toen hij samen met mensen die niet of nauwelijks geloofden het kwaad van Hitler bestreed. In onze tijd is een strijd voor Gods schepping en voor de door God gegeven menselijke waardigheid en rechten niet alleen voorbehouden aan mensen die de Schepper via Jezus Christus ook echt persoonlijk kennen. Integendeel.

Vorige week, tijdens onze fractiedagen waarop we ons op het nieuwe seizoen hebben voorbereid, was bisschop De Korte bij ons te gast. Hij heeft ons inspirerende gedachten aangereikt vanuit de laatste encycliek Laudato Si. Al het leven is van God gegeven, benadrukt paus Franciscus, en daarom zijn we als christenen geroepen ons in te zetten voor het behoud van de schepping, voor menswaardig leven en een mens- en scheppingvriendelijke economie. Omdat de aarde ons 'gemeenschappelijke huis' is, moeten we dat volgens de paus doen met 'alle mensen van goede wil'. In de praktijk doen we dat als ChristenUnie-fractie al, maar het was mooi dat we via Bonhoeffer, paus Franciscus als IZB'er Dekker Bijbelse en theologische grond onder de voeten kregen. Komend vanuit een antithetisch kerkelijk klimaat waarin 'wij' altijd tegenover 'de wereld' stonden, werd ik aangemoedigd om nog meer met God midden in de wereld te gaan staan. En het was zelfs enigszins vleiend (enigszins, schreef ik ...) dat Wim Dekker dit punt illustreerde met het gelegenheidsverbond van ChristenUnie, PvdA en SP tegen gedwongen prostitutie en mensenhandel. Maar het zou niet eerlijk zijn als ik hier zou stoppen.

Vuur na aan de schenen

Een profeet is geen profeet als hij alleen maar de staande praktijk bevestigt en Dekker zou Dekker niet zijn als hij mij niet het vuur na aan de schenen zou leggen. Want, zo schrijft hij, na de Tweede Wereldoorlog is er een hele Doorbraak-generatie geweest die dit in praktijk heeft gebracht. Maar daarna is het geloof verdampt, God uit het zicht verdwenen en heeft de impliciet-christelijke inzet nauwelijks verschil gemaakt. Dekker waarschuwt ons dat dit schip op het strand ons baken in zee is. Je kunt als navolger van Christus alleen maar midden in de wereld staan, als je tegelijk ook heel dicht bij God leeft. Als het geheim van Gods genade in Christus niet bewaard wordt en als onze verborgen omgang met Hem verdwijnt, dan lossen ook wij met al onze goede bedoelingen op in de hitte van onze seculiere cultuur. Ik hoop het nooit te vergeten.

Vandaag heb ik de eerste fractievergadering van het nieuwe seizoen. Zondag vierde ik avondmaal en reikte Christus me brood en wijn aan. Alleen zo zal het gaan.

Deze column is ook gepubliceerd in het Nederlands Dagblad, waar Gert-Jan Segers eens in de zes weken een column voor schrijft.