Als het over Israël gaat, maken wij ons in Nederland vooral druk over het Israëlische nederzettingenbeleid. Dit zou de verzoening tussen Israëliërs en Palestijnen niet bepaald bevorderen. Ook ik heb met eigen ogen gezien wat het nederzettingenbeleid betekent voor Palestijnen en hoe zij elke dag in lange rijen moeten wachten voor de checkpoints. Daarom heeft de ChristenUnie zich ook altijd ingezet voor een nederzettingenbeleid dat oog heeft voor de belangen van Palestijnen. In Israël is men zich terdege bewust van deze kritiek, men volgt de Europese en Nederlandse politiek op de voet. Dit kwam duidelijk naar voren tijdens een gesprek met enkele hoge ambtenaren van het Israëlische ministerie van Buitenlandse Zaken dat ik vorige week had.

Maar er was ook kritiek, op Nederland en op de Europese Unie. De fixatie op het nederzettingenbeleid en de acties van de BDS-beweging waar ik in mijn vorige blog over schreef, leiden ertoe dat de Europese Unie onvoldoende oog heeft voor de dreiging die uitgaat van Iran. En inderdaad, gisteren heeft de Israëlische premier Netanyahu zo ongeveer als enige zeer kritisch gereageerd op de atoomdeal met Iran. Waar komt deze buitengewoon kritische houding vandaan, waarom is de deal volgens Netanyahu een ‘historische fout’?

Voor Israël is Iran met stip de grootste bedreiging, niet alleen voor het land zelf, maar voor de vrede in het hele Midden-Oosten. Pas daarna komen ISIS, Hamas, Hezbollah en de Palestijnen. Voor de Europese Unie lijkt de volgorde wel omgekeerd, zo merkte een ambtenaar tijdens het gesprek vorige week op. Het is zeer begrijpelijk dat Israël zo kritisch is, de taal die Iran in het verleden maar ook gisteren over Israël en de ‘zionisten’ gebruikt, spreekt boekdelen. Iran streeft de vernietiging van de staat Israël na en financiert hiertoe terreurorganisaties zoals Hamas en Hezbollah. Waarom zouden de Israëli’s ineens moeten aannemen dat die dreiging wordt weggenomen met een ‘akkoord’?

Tot dusverre heeft Teheran alle bindende resoluties van de Veiligheidsraad van de VN naast zich neergelegd om de verrijking van uranium in eigen reactoren te beëindigen. Het is dus logisch dat Israël kritisch is en niet gelooft dat Iran de ambities om een kernwapen te maken, zal opgeven. Ook al is het deze niet een akkoord op basis van vertrouwen, maar op basis van controles, zoals president Obama zei. Laten we niet naïef zijn: het grootste deel van de sancties wordt meteen opgeheven zonder dat er controles aan vooraf gaan. Bovendien mogen de inspecties in Iran alleen worden uitgevoerd door ‘bevriende’ landen. We zullen moeten afwachten hoe het akkoord in de praktijk uitpakt en wat de gevolgen zijn als miljarden aan Iraanse tegoeden opeens vrij komen. Hier in Israël zullen ze in ieder geval op hun hoede blijven.