De CU-fractie heeft met belangstelling kennisgenomen van de regeling maar heeft nog wel een aantal vragen.

Definitie & proportionaliteit

Het valt op dat het centrale begrip in de regeling, “huisbezoek”, niet omschreven wordt. Graag ziet de CU-fractie een operationele definitie van dit begrip. Daarbij vraagt de fractie ook om een nadere bepaling van de reikwijdte en de grenzen van het begrip huisbezoek, mede in het licht van het proportionaliteitsbeginsel. Hieraan wil de fractie de vraag koppelen hoe bepaald wordt wanneer en wie er met een huisbezoek vereerd wordt. Zijn bestaande risicoprofielen hier niet te weinig scherp voor? In het verlengde ervan: kan de minister een nadere beschrijving geven van het leidende principe van “gerede twijfel”? Hoe voorkomen we willekeur? Wie heeft de regiefunctie, en op welk niveau, bij het nemen van de beslissing tot huisbezoek?

De regeling formuleert dat er sprake is van “een aanbod van huisbezoek” aan betrokkenen. Dit klinkt bijna uitnodigend. Maar erkent het kabinet dat in de ogen van betrokkenen een dergelijk aanbod niet gewoon als een overvalstrategie gezien wordt?

Kan de regering ook aangeven welke alternatieve informatiemethoden voorhanden zijn ter vaststelling van de leefsituatie van uitkeringsgerechtigden en wat de specifieke meerwaarde van huisbezoek is? Zijn mogelijkheden overwogen om databestanden te koppelen, zoals GBA en belastingsaangiften?

De regering stelt in de Memorie van Toelichting dat zij geen besparingseffecten verwacht van de nieuwe regeling. Dit roept de vraag op wat dan de meer specifieke noodzaak van de regeling is, mede gezien de majeure impact die een huisbezoek op de privacy van betrokkene(n) heeft. Hoe beoordeelt de minister de proportionaliteit van deze regeling ook in dit opzicht? Is er een accuraat beeld van de omvang van de groep waar mogelijk de huishoudsituatie niet correct is weergegeven?

Daarbij wil de CU-fractie nog in meer specifieke zin vragen naar wat de relatie is tussen het bepalen van de huishoudsituatie in het kader van deze regeling en de huishoudtoets die voorzien is in het kader van de WWB?

Advies Raad van State

Het advies van de Raad van State is tamelijk negatief, met name waar het de verhouding betreft tussen huisbezoek en het grondwettelijk gewaarborgde huisrecht en de evenredigheid en noodzaak van het wetsvoorstel. De CU-fractie vraagt het kabinet of voortschrijdend inzicht en aanvullende dialogen tot bijstelling van het oordeel van de regering over dit advies heeft geleid.

Ook ziet de CU-fractie graag een reactie op de brief van de Nationale Ombudsman en de gemeentelijke ombudsmannen van Amsterdam, Groningen, Rotterdam, Utrecht en Den Haag (d.d. 11 oktober 2011) over hun zorgen rond het wetsvoorstel.

Instrumentaliteit en effectiviteit

Kan de regering een beeld geven welk type informatie het huisbezoek nu precies moet opleveren? Welke observatiemethoden worden daarvoor gebruikt? Zijn de huisbezoeken aan protocollen onderworpen? Is er sprake van standaardisering? Waar wordt nu precies op gelet om de leefsituatie vast te stellen? Is een eenmalig bezoek voldoende om de beoogde gegevens te achterhalen? Immers, na een dergelijk huisbezoek kunnen de bewoners weer snel hun oude leefsituatie herstellen.

Deze vragen rond de instrumentaliteit van de regeling raken ook de effectiviteit ervan. Hoe beoordeelt het kabinet zelf de effectiviteit van huisbezoek? Staat dit in redelijke verhouding tot zowel de verwachte kosten als de verwachte opbrengsten? Kan de Senaat beschikken over een cijfermatige opstelling van deze kosten en baten?

Tot slot wil de CU-fractie vragen of er een evaluatie is voorzien van de effectiviteit van huisbezoek als informatiemethode. Zo nee, kan het kabinet hier een concrete toezegging doen? Is het kabinet bereid om de regeling na drie jaar aan evaluatieonderzoek te onderwerpen en de Kamer hierover te rapporteren?