De ChristenUnie is tegen een spoorboog bij Deventer, maar heeft ook wensen. Slob: ,,We moeten het niet alleen hebben over het goederenvervoer. Er moeten ook meer reizigerstreinen komen tussen Zwolle, Deventer en Arnhem en verbeteringen voor het regionale spoor. Daar moet in geïnvesteerd worden!”

Volgens de fractie is een totaal pakket nodig voor het spoor in Oost-Nederland. Tijdens het debat volgende week in de Tweede Kamer zal Slob komen met een voorstel voor een dergelijk pakket. Belangrijke onderdelen daarvan zijn extra reizigerstreinen tussen Zwolle en Zutphen, geen goederentreinen in de nacht, geen spoorboog bij Deventer en een tijdelijke route voor een beperkter aantal goederentreinen via de Twentekanaallijn tot de realisatie van de Noordtak van de Betuweroute waarvoor wat betreft de ChristenUnie zo snel mogelijk een onderzoek moet starten. Slob: ,,Ik ben benieuwd welke ideeën de inwoners uit de regio hebben voor verbetering van de kabinetsplannen.”

Voorstel Pakket Spoorvervoer Oost-Nederland

Inleiding

Er is veel discussie ontstaan in Oost-Nederland als gevolg van het voorstel van het kabinet om meer goederentreinen te laten rijden over de IJssellijn en de Twentelijn, inclusief een nieuwe spoorboog bij Deventer. Doel van deze plannen is meer ruimte te creëren voor reizigerstreinen in de Randstad en de groei van het goederenvervoer over het spoor te accommoderen. Hiermee komt de leefbaarheid in de woonkernen langs het spoor tussen Arnhem, Deventer en Enschede echter onder druk te staan.

In deze notitie presenteert de ChristenUnie-fractie een alternatief voorstel. Wij erkennen dat geen enkele oplossing optimaal is, ook gezien de beperkte budgetten van dit moment. Betere oplossingen dan het voorkeursbesluit van de minister zijn echter mogelijk zodat Oost-Nederland niet alleen de lasten heeft maar ook de lusten.

Spoorboog

Je kunt niet midden in een woonwijk vlakbij huizen op een fly-over een zo intensief bereden goederenverbinding neerleggen. Als alternatief wordt er nu gesproken over een langere spoorboog ten zuiden van Deventer. Door honderden miljoenen hieraan te besteden leggen we echter voor de lange termijn vast dat de IJssellijn en Twentelijn een goederencorridor worden, want de spoorboog is alleen bedoeld voor goederentreinen. Dan zwemmen we een fuik in en dat is funest voor de leefbaarheid langs deze spoorlijnen.

Noordtak

Er moet meer duidelijkheid komen over alternatieven die ervan uitgaan dat meer goederentreinen bij Zevenaar de grens passeren en pas in Duitsland afbuigen naar het noorden. Het enige andere goede alternatief is om de oude plannen voor een Noordtak van het stof te ontdoen. Hier moet zo snel mogelijk een onderzoek naar starten. Dit plan voor een goederenspoor tussen Arnhem en Enschede is een paar jaar geleden afgeschoten omdat er te weinig goederentreinen zouden zijn die een aparte route rechtvaardigen. Nu stelt de minister echter voor om tot 4x zoveel treinen te laten rijden als wat toen het maximum was!

Tijdelijke oplossing

Probleem is echter dat de komende jaren geen geld beschikbaar is voor zo’n megaproject. We moeten daarom zoeken naar een oplossing die ook goed is voor de regio, niet alleen de lasten, maar ook de lusten. Een beperkte tijdelijke groei van het goederenvervoer tot 2020 is acceptabel, mits de regio maar de garantie krijgt dat vanaf dan over de Betuweroute tot Zevenaar wordt gereden, en daarna via Duitsland of via de Noordtak. Het maximum aantal treinen voor de tijdelijke oplossing zou vastgelegd kunnen worden.

Twentekanaallijn

Tot 2020 lijkt dan de alternatieve route via de Twentekanaallijn tussen Zutphen en Hengelo de beste optie. Deventer, Rijssen, Holten, Wierden en Almelo worden dan ontzien. Ook dit alternatief heeft nadelen, maar in tegenstelling tot de spoorboog bij Deventer kan dit een tijdelijke oplossing zijn, want de investering is geen weggegooid geld.

Momenteel is de Twentekanaallijn enkelsporig en niet geëlektrificeerd. Door elektrificatie en spoorverdubbeling op (delen van) het traject zou er ruimte komen voor de goederentreinen. Hiervan profiteren ook de reizigerstreinen. De reistijd wordt mogelijk korter en de dienstregeling minder gevoelig voor storingen. Bovendien kunnen dan bij een storing tussen Deventer en Almelo intercity’s worden omgeleid. Voor goederentreinen is er ook een extra voordeel: deze route is veel korter!

Volgens minister Eurlings is de route via de Twentekanaallijn echter te duur. Dat is maar de vraag. Het gaat om een bestaand tracé terwijl bij een spoorboog bij Deventer ongetwijfeld extra kosten zullen zijn voor de inpassing. Het risico op vertraging is daar ook veel groter. De route via de Twentekanaallijn kan mogelijk ook goedkoper worden dan de huidige schatting van de minister. Door met een andere spanning te werken (25KV wat ook al wordt toegepast op de Betuweroute), is elektrificatie mogelijk veel goedkoper. De ophangconstructie is lichter waardoor het ook beter past in het landschap. Uiteraard moet er genoeg aandacht zijn voor de leefbaarheid, de natuur en het milieu langs de Twentekanaallijn en dat deel van de IJssellijn dat in dit voorstel voor een aantal jaar te maken krijgt met een beperkte groei van het goederenvervoer. Er is geen MER-plicht voor de spoorverdubbeling van de Twentekanaallijn maar wat betreft de ChristenUnie wordt er wel een milieueffectrapportage gemaakt waarbij onder meer aandacht is voor voldoende geluidmaatregelen en mogelijk realisatie van ecoducten.

Nachtvervoer

Ook pleit de ChristenUnie voor een beperking van het nachtvervoer. De minister wil meer goederentreinen laten rijden via Oost-Nederland om meer reizigerstreinen te kunnen rijden in de Randstad. Deze rijden echter ’s nachts niet. Waarom zou ‘s nachts niet via de Randstad gereden kunnen worden?

Meer passagierstreinen

Er zijn volgens de ChristenUnie ook investeringen nodig die het mogelijk maken meer reizigerstreinen te laten rijden in Oost-Nederland. Er kan bijvoorbeeld worden gedacht aan verdubbeling van (een deel van) het enkelspoor tussen Deventer en Olst. Dan zou er 2x per uur een extra stoptrein kunnen komen en kan de huidige intercity tussen Zwolle, Deventer en Arnhem worden versneld.