Als het kabinet van VVD, CDA en PVV er komt dan zal in het regeerakkoord vast niets gevonden kunnen worden dat de beginselen van de rechtsstaat aantast. Natuurlijk niet. Maar de revolutie in ons staatsbestel is dan ontketend. De ‘normalisatie’ van de PVV als potentiële regeringspartij gaat gepaard met een ‘acceptatie’ van een moraal die vreemd is aan de beginselen van de rechtsstaat. Als het CDA dat nu niet ziet en macht laat prevaleren boven recht, is het definitief gedaan met haar positie als bewaker van een publieke moraal. Niet de uitkomst van de onderhandelingen telt, de principiële grens is al gepasseerd door de PVV als onderhandelingspartner te zien. CDA, ik zeg het als geestverwant, keer terug op je schreden!

De boodschap die uitgaat van de acceptatie van de PVV als gedoogpartij zal door niemand misverstaan worden: de uitspraken van Geert Wilders en de PVV horen voortaan bij de Haagse alledaagsheid. We moeten er maar aan wennen. Je kunt het ermee oneens zijn, maar het is wel ‘business as usual’. Van principieel verweer zal dan geen sprake meer zijn. Regeren met de PVV betekent straks niet alleen de acceptatie van de vernederende kwalificaties die Wilders uitstort over mede-burgers en waarvoor hij nog voor de rechter moet verschijnen. Nee, sterker nog, het betekent dat de regering zelf machteloos moet toezien hoe een partij, die het landsbestuur hoe dan ook vertegenwoordigt, door kan gaan met het bedreigen van mede-burgers in hun grondrechten.

Alles wijst erop dat Wilders dit inderdaad zal doen. Het gaat me nu niet om de politieke inschatting dat Wilders in een zetel naar de volgende stembus wordt gebracht, het gaat me om de acceptatie van opvattingen die beproefde beginselen van ons staatsrecht ondermijnen. De normalisatie van de PVV is de normalisatie van een politiek waarin stigmatisering van gelovigen, de aantasting van de morele en religieuze integriteit van medeburgers de gewoonste zaken van de wereld zijn. Dit tast de politieke cultuur en publieke moraal in Nederland aan. Wilders zal hierin niet te stoppen zijn, ook niet door hem te incorporeren in het systeem. Toen koningin Beatrix enkele jaren geleden in een kersttoespraak zei dat ‘grofheid in woord en daad’ de verdraagzaamheid aantast, voelde Wilders zich aangesproken. Sindsdien wil hij dat de koningin geen deel meer uitmaakt van de regering. Zo gaat dat. Premier Balkenende reageerde destijds met de opmerking dat Wilders afbreekt wat Nederland tot Nederland maakt: ‘Ons koningshuis, onze tolerantie en onze solidariteit met anderen’. Wat is er sindsdien veranderd? Sinds wanneer kan het CDA hier wel mee leven? Als er ergens een moment is waarop ‘fatsoen, moet je doen’ een toepassing vindt in de politiek is het hier en nu.

We kunnen duizendmaal spreken over respect en moraal. We kunnen met ons beste pak aan op de Dam staan en alles wat er over verdraagzaamheid wordt gezegd beamen, we kunnen in Middelburg applaudisseren voor de four freedoms van Roosevelt, maar het is allemaal van weinig waarde meer als we om een regering te vormen de politieke steun accepteren – en acceptabel vinden – van een partij die medeburgers vanwege hun geloofsovertuiging in de hoek zet en aanhangers maakt van een gevaarlijke totalitaire ideologie waarvan volgens Wilders geen gematigde varianten bestaan. Die bovendien etnische registratie wil invoeren, de inzet voor een internationale rechtsorde uit de Grondwet wil halen en, hoe men het ook wendt of keert, staatsdwang als remedie ziet. Dit is de normalisatie van een intolerante en zelfgerichte publieke moraal, die het CDA in het vorige kabinet nog aan het bestrijden was. Wie aan dit moment voorbijgaat, opent de deur voor een politieke cultuur die niet meer is gericht op harmonie en overeenstemming, maar op polarisatie en dwang.

Wat dan? Je kunt Wilders en de problemen die hij signaleert toch niet negeren? Nee, dat moet ook niet. Er had ook al eerder ingezien moeten worden dat de multiculturele samenleving geen haalbaar concept was en natuurlijk moet er steviger worden opgetreden tegenover allerhande kleine en grote criminaliteit en overlast. Als de handhaving in Nederland te slap is, moet er opgetreden worden. Natuurlijk moeten we niet naïef denken over de Islam en moet er gelet worden op subversieve elementen en activiteiten. Maar dat moet niet gebeuren via een politiek die mensen stigmatiseert, rechten wil verkorten en overheidsdwang normaal vindt.

Het gebrek aan kritische distantie tegenover zo’n politiek toont ook aan dat het contact met wat ons geestelijk wapenen kan heel dun is geworden. Nederland hoeft niet zo vreesachtig te doen over de Islam als ze zich bewuster was van haar eigen geestelijke wortels. Inderdaad is de joods-christelijke erfenis van groot belang voor onze samenleving en cultuur. De Bijbel, of, zo men wil, het Evangelie, voedt de waarden die onze grondwet wil beschermen. Maar dan moeten we die waarden ook werkelijk de hoogste plaats geven en er naar handelen. Dit is het moment voor de christelijke politiek om dat te doen. CDA, keer terug van deze heilloze weg. Keer terug op je schreden en normaliseer niet wat buiten de orde moet blijven van een moreel zelfbewuste politieke cultuur.

Prof.dr. Roel Kuiper is lid van de Eerste Kamer voor de ChristenUnie en bijzonder hoogleraar Christelijke Filosofie aan de Erasmus Universiteit.

Dit artikel verscheen op zaterdag 28 augustus 2010 in dagblad Trouw