Deze speech is uitgesproken door Kars Veling bij de perspresentatie van de kandidatenlijst van de ChristenUnie op 17 januari 2001

De lijst en de lijsttrekker

Zelf heb ik wat meer tijd gehad om me voor te bereiden op deze ontmoeting dan u. Maar, geloof me, dit is voor mij een heel speciaal en ook bijzonder spannend moment.

De presentatie van een kandidatenlijst voor Tweede Kamerverkiezingen is dat natuurlijk altijd, zeker voor iemand die wordt voorgedragen als lijsttrekker.
Maar er is meer. Uniek is dat de ChristenUnie zich nu voor de eerste keer publiek opmaakt om landelijk de steun van de Nederlandse kiezers te zoeken. Twee partijen gaan samen. Vanuit een positieve keuze. Christelijke politiek in Nederland vraagt om een ChristenUnie.

Eerste iets over de lijst. Ik vind het een grote eer dat ik word voorgedragen als aanvoerder van de eerste ChristenUnie-kandidatenlijst voor de Tweede Kamer. Van harte hoop ik dat ik het vertrouwen zal winnen van de achterban, die natuurlijk met spanning volgt wat er gebeurt. Maar ik ben geen vreemde binnen de ChristenUnie. En in de komende tijd zal er intensief contact zijn.

Ik noemde het een eer. Dat zeg ik ook omdat op die lijst, zoals iedereen kan constateren, veel politiek talent vertegenwoordigd is. Het kandidatenteam (dat woord is meer dan een mooie naam!) telt ervaren politici, uit de Tweede Kamer en ook uit de lokale politiek. Het zijn mensen met een brede interesse, maar ze brengen ook specifieke kennis en ervaring mee. En zoals in een goed team past, ze vullen elkaar goed aan in aanpak en stijl.
Een team aanvoeren betekent ook de kracht van de teamleden maximaal uitdagen en aanmoedigen. Dat zal ik met overtuiging doen.

Ikzelf ben geen vreemdeling in de Haagse politiek. De overstap van de Eerste naar de Tweede Kamer betekent natuurlijk een forse verandering. Misschien kun je zeggen dat deze Haagse politicus oprukt naar het politieke front. Of klinkt dat te militair?
Laat ik het zo zeggen. In de Tweede Kamer klopt het hart van de Nederlandse politiek. De gedachte om me op die plek, vanuit de ChristenUnie, in te zetten voor een sterke samenleving en een overheidsbeleid dat daarop gericht is, is buitengewoon uitdagend. En dat gevoel deel ik met m’n collega’s op de lijst.

Voorlopig zal ik geen deel uitmaken van de ChristenUnie fractie in de Tweede Kamer. Als de paarse coalitie niet eerder bezwijkt, zal ik tot het voorjaar van 2002 lijsttrekker en buiten-lid zijn. We zullen nauw samenwerken met het oog op een heldere politieke koers. De namen in de voorhoede van de kandidatenlijst geven daarvoor voldoende garantie.
Speciaal noem ik de tweede man op de lijst, Leen van Dijke. Het spreekt vanzelf dat hij en ik in de komende tijd een hecht span zullen vormen.

Zorgvuldigheid met publieke belangen en publieke waarden

Tot zover de lijst.
Maar uiteraard gaat het om wat de ChristenUnie wil doen!

De ChristenUnie is, ook in haar politieke voorgangers, altijd sterk op de samenleving betrokken geweest. De ChristenUnie behartigt geen belangen van een bepaalde bevolkingsgroep, maar wil meebouwen aan de samenleving. Vanuit een geloofsovertuiging. Zeker! Maar gericht op het belang van de maatschappij van ons allemaal.

Het is nu niet de tijd om verkiezingsthema’s te bespreken. Maar ik wil wel aan u duidelijk maken waarom ik beschikbaar ben als lijsttrekker voor de ChristenUnie.

Ik vind dat we in Nederland al lange tijd te nonchalant omgaan met publieke belangen en publieke waarden. En dat moet vooral ook de overheid zich aantrekken.
Welvaart is mooi. Geld verdienen en geld uitgeven is prima. Maar wij zijn als Nederlandse burgers toch waarachtig meer dan verdieners en consumenten.

We moeten in de samenleving zuiniger zijn op elkaar. En we moeten zorgvuldiger omgaan met wat we in ons land met elkaar delen en moeten delen. De ChristenUnie vindt dat omdat God dat vraagt.

Wat zijn die publieke belangen en publieke waarden dan concreet? Laat ik twee zaken noemen.

Met publieke belangen bedoel ik wat er nodig is voor een rechtvaardige en een sociale samenleving. Burgers moeten veilig kunnen leven. Dat kan de overheid niet in haar eentje waarmaken. Maar zij moet wel de voorwaarden scheppen voor een samenleving waarin mensen naar elkaar omzien. De overheid moet borg staan voor iedereen. En de overheid moet zorgen voor een goede bodem onder een stelsel van ondersteuning en zorg.
Daarover is in deze neoliberale tijden heel wat te zeggen.

Nog een tweede punt. Met publieke waarden bedoel ik ook de morele basis voor ons samenleven. Met de erkenning van ieders vrijheid, wil de ChristenUnie opkomen voor de handhaving van wat, naar onze overtuiging, voor de hele samenleving van fundamenteel belang is.
Een samenleving moet zich, om een actueel voorbeeld te noemen, niet gaan aanmatigen leven en dood te kunnen regelen. We moeten in Nederland niet vergeten dat het leven gegeven is. Een gave, ook als het een opgave wordt.

De ChristenUnie heeft met deze boodschap, met het pleidooi voor zorgvuldigheid met publieke belangen en publieke waarden, in onze tijd iets belangrijks te melden. En daar zal ik graag mijn bijdrage aan leveren.

Krachten bundelen en zegen vragen

Ik kom nog even terug op het bijzondere van dit moment. Het is met enthousiasme dat ik mijn plek inneem in de campagne van de ChristenUnie. Ik zal deel uitmaken van en leiding geven aan een sterk team. Een team ook met een sterke boodschap.
Ik realiseer me daarbij ook dat veel gevraagd zal worden. Reden voor overmoed zie ik niet. We zullen daarom, in de kring van de ChristenUnie, nauw samenwerken. De mensen op de kandidatenlijst, campagnemedewerkers, de mensen op het bureau, en ook alle mensen die de ChristenUnie vormen overal in het land.

Het is mijn diepe overtuiging dat de ChristenUnie als een bundeling van de politieke kracht van twee christelijke politieke partijen voor Nederland betekenis heeft.

Geve God dat de ChristenUnie iets goeds kan doen in de Nederlandse samenleving.