Door middel van de hypotheekrenteaftrek subsidieert de staat de midden- en hogere inkomens met dertien miljard euro per jaar (elf miljard als je de opbrengsten van het eigen woningforfait meerekent). En van dat geld komt de helft terecht bij tien procent van de huiseigenaren, namelijk diegenen met de hoogste hypotheken. Door deze aftrekpost kunnen veel rijke Nederlanders hun belastingen verlagen als zij een duur huis kopen waarbij ze hoge rentelasten moeten betalen.

Waarom zouden we niet mogen nadenken over wijzigingen in de hypotheekrenteaftrek nadat de kredietcrisis voorbij is, zoals het Wetenschappelijk Instituut van de ChristenUnie heeft voorgesteld? Het is waar dat de prijzen van huizen zullen dalen als de hypotheekrenteaftrek wordt verlaagd en dat banken nog minder scheutig zullen zijn met krediet als daarmee een huis wordt gefinancierd dat in waarde zal dalen. Bovendien dalen de winsten van banken en tussenpersonen en veroorzaakt de discussie onzekerheid op de huizenmarkt.

Maar negatieve gevolgen kunnen worden beperkt. We kunnen aftoppen, zodat de hypotheek alleen tot zeg maar 300.000 euro recht geeft op de volledige hypotheekrenteaftrek. We kunnen ook het maximale tarief waarop de hypotheekrente kan worden afgetrokken, beperken of eisen dat de hypotheek wordt afgelost via een annuïtair aflossingschema. Bovendien kunnen de wijzigingen zo geleidelijk worden ingevoerd, dat de huizenprijzen door de inflatie niet in waarde zullen dalen. Al deze maatregelen zullen de overheid toch veel geld besparen. Dit geld kunnen we nu al inzetten voor het stimuleren van de economie, voor belastingverlaging of voor het beperken van het begrotingstekort.

Er zijn zelfs maatregelen te bedenken waardoor mensen die lang in hetzelfde huis willen wonen vóór de wijziging kopen (zodat zij voor de looptijd van de hypotheek hun rente volledig kunnen aftrekken) en mensen die vaker verhuizen ná de wijziging kopen (als zij een iets lagere huizenprijs prefereren boven volledige hypotheekrenteaftrek). En als de overdrachtsbelasting wordt verlaagd, zullen mensen ook minder geld kwijt zijn als zij willen verhuizen.

Als de 'aanrechtsubsidie' voor gezinnen met kinderen onder de vijf jaar meegenomen wordt in de bezuinigingsoverwegingen, dan ook de hypotheekrenteaftrek. Want met maatregelen die na de kredietcrisis genomen worden, kunnen nu al noodzakelijke uitgaven worden bekostigd.

Simone Kennedy-Doornbos is redacteur van boek 'Samen de schouders eronder', een uitgave van het Wetenschappelijk Instituut van de ChristenUnie.

Het volledige artikel kunt u lezen in het Nederlands Dagblad van 19 februari 2009.