Het magische antwoord op de vergrijzing (weekblog 1)

vrijdag 15 augustus 2008 08:00

Genietend van het Groninger landschap dwalen mijn gedachten af naar onze economische groei. Die is onlosmakelijk verbonden met de arbeidsmarkt, waardoor wij onze sociale voorzieningen kunnen blijven bekostigen. In gedachten tel ik onze zegeningen - dan wreed verstoord door een grijze donkere wolk, die de zon bedekt. Mijn gedachten maken een sprongetje: hoe zit het met de vergrijzing? Een ontwikkeling die gevoelens van onrust oproept, paniekreacties teweeg brengt, maar ook de drang om te zoeken naar oplossingen. Deel 1 uit de weekblog politiek van Trouw door Cynthia Ortega.

De toekomst voor de volgende generatie veilig te stellen, vraagt om politieke daadkracht. Een verantwoordelijkheid die ik als christelijk sociale politica wil dragen. Maar, is het magische antwoord op de vergrijzing: meer, langer, slimmer werken? Twee vragen komen bij mij op: Hoe zit het met de mensen die nu aan de zijlijn staan, en wat gebeurt er met het vrijwilligerswerk en de mantelzorg?

Spanningsveld
Recent las ik in de Volkskrant een interview met Marius Ernsting, voorzitter van de Nederlandse Organisaties Vrijwilligerswerk. Hij signaleert dat de gemiddelde Nederlander minder uren per week besteedt aan vrijwilligerswerk. Volgens zijn berekening gaat het bij het vrijwilligerswerk om 400.000 fte's ter waarde van 18 tot 20 miljard euro. Hoe moeten wij omgaan met dit spanningsveld?

Wat mij betreft is dienstbaarheid en maatschappelijke betrokkenheid een groot goed waar iedere samenleving bij gebaat is en dat dus ook gekoesterd moet worden. Voor mij staat voorop dat een ieder die kan werken ook aan de slag kan gaan en dit kan combineren met zorg en/of vrijwilligerswerk. Nog steeds zijn er mensen die tientallen sollicitaties versturen en nul op het rekest krijgen. Mensen van 45 jaar en ouder krijgen meedogenloos te horen dat zij te oud en te duur zijn. Zoals een mevrouw die met 55 jaar op eigen kosten haar HBO-diploma heeft gehaald. Zij krijgt iedere keer te horen: ,,Geen ervaring en te duur." Geen wonder dat deze mensen geïrriteerd raken bij discussies over de verhoging van de pensioengerechtigde leeftijd.

Belemmering
Ook mensen die vrijwillig willen doorwerken of een eigen bedrijf willen beginnen, ondervinden, ondanks de maatregelen van het huidige kabinet, nog steeds belemmeringen. Mannen en vrouwen die ervoor kiezen thuis te blijven en voor de kinderen te zorgen, willen best erbij werken, maar binnen de grenzen van hun mogelijkheden. Zoals de moeder van een jongetje met een verstandelijke beperking; zij is gekwalificeerd om in de zorg te werken, maar krijgt iedere keer te horen dat het niet mogelijk is alleen te werken gedurende de schooltijden van haar kind. ChristenUnie pleit al geruime tijd voor de invoering van schooltijdbanen, voor de bevordering van thuiswerken en telewerken. De technologie staat niet stil; er is al veel mogelijk op dit gebied, werkgevers hoeven niet bang te zijn dat werknemers buiten hun blikveld de kantjes van aflopen.

Gelukkig de zon komt weer te voorschijn - en daarmee mijn laatste mijmering: leven wij om te werken of werken wij om te leven?

(Cynthia Ortega schreef in de week van 4 augustus tot 8 augustus de weekblog politiek op Trouw.nl)