Het eerste exemplaar is woensdag rond 15.00 uur uitgereikt aan Ton van Brussel, sinds begin september de eerste ombudsman van de NOS. Hierna volgde een debat met Ton van Brussel, Peter Nikken, Wim Bekkers (NICAM) en Arie Slob (Tweede Kamer fractievoorzitter ChristenUnie).

Het rapport is actueel omdat in Den Haag volop discussie wordt gevoerd over de grenzen en normen. De meest recente voorbeelden zijn De Grote Donorshow van BNN –in het rapport 'nier-win-wedstrijd' genoemd– en De Gouden Kooi van Talpa's zender Tien en (thans)
RTL 5.

Broadcast Magazine sprak met auteur Rob Nijhoff, wetenschappelijk medewerker ChristenUnie.

Hoofdstuk 1 opent met de zin 'Media-uitingen zorgen regelmatig voor ophef. Dat geeft aandacht - en daar zijn de media nu net op uit. Maar wanneer ophef nationale of internationale politieke gevolgen krijgt, wordt het spel wel menens.' Dat klinkt als kritiek...

"Dat klopt. Media en aandacht horen bij elkaar, dat is wiedes, maar die aandacht gaat nu gemakkelijk vooral naar extreme signalen, zoals de uitspraken van Geert Wilders. Omroepen zouden beter hun eigen verantwoordelijkheid moeten nemen. De zelfkritische vraag stellen: Welk doel dient dit fragment?"

De eerste aanbeveling is het ontwikkelen en onderhouden van een mediacode.

"Ik pleit voor het instellen van mediacode. Hierbij zou het initiatief moeten komen van het Commissariaat voor de Media, die als eerste de bal in het veld zou moeten schieten. Ik heb de indruk dat de omroepbestuurder in Hilversum dit ook vinden. Het zou ook een één-tweetje tussen het CvdM en de mediasector zelf moeten zijn.
In het rapport schrijf ik overigens wel dat met het oog op het draagvlak vanuit de sector zelf voor een mediacode een tweede optie meer lijkt aan te bevelen: het oprichten van een 'NICAM-plus' (of het uitbreiden van de taken van het NICAM). Opvallend is dat er in het regeerakkoord wel gesproken werd over een mediacode, maar dat het in het beleidsprogramma is verdwenen. Ik vraag me af wat er is gebeurd. Ook minister Plasterk noemt weinig meer dan zelfregulering, dat is jammer. Nederland is een van de weinige Europese landen waar zo'n mediacode nog niet bestaat. In Frankrijk, Engeland en Duitsland geldt een dergelijke code wel.
In het rapport zeg ik hierover: bij het hanteren van de code is het draagvlak van de mediaspelers om relevante en verantwoorde producties te leveren belangrijker dan het debat wat nu wel of niet voldoet aan de regels. Het lijkt me eerlijk dat deze code geldt voor zowel de publieke als de commerciële omroep. De nadruk zou hierbij wel moeten liggen op vrijwilligheid. Hoewel het rapport stelt dat het niet reëel te verwachten is dat de omroepen deze code door spontane samenwerking weten te creëren, denk ik dat deze mediacode er toch binnen nu en vijf jaar komt, ook omdat het in landen om ons heen al bestaat.
De tijd is rijp voor een mediacode. Er ontstaat steeds meer maatschappelijk debat, mensen hebben behoefte aan grenzen, transparante normen, en aan maatschappelijke waarde, meer sociale samenhang. Er is een trendbreuk aan het ontstaan met de –vrijheid blijheid- jaren 60".

Een andere aanbeveling die u noemt is het jaarlijks organiseren van een mediaberaad.

"Dit is in mijn ogen een grote rondetafel discussie waarbij omroepbestuurders, mensen uit de omroeppraktijk, ouders- en jongerenorganisaties jaarlijks samenkomen om in onderling debat te gaan over het maatschappelijk functioneren van de media. Het uitwisselen van motieven heeft wel degelijk zin, over smaak valt wel te twisten. En het is zinvol.
U hebt gelijk, het CDA heeft in haar verkiezingsprogramma gepleit voor een media-expertise centrum, maar dat is vooral bedoeld voor de kant van scholen en ouders. Het mediaberaad is breder. Inderdaad, ik ben het eens dat het mediaberaad een succes zou zijn wanneer ook de commerciële omroep zou deelnemen aan het debat. Ik had graag Fons van Westerloo erbij willen hebben tijdens het debat vanmiddag. De vier mensen die nu in discussie gaan lijken mij bij voorbaat al genuanceerd."

Bron: Broadcast Magazine, Peter Schavemaker