Kabinet sluit boycot opening Spelen niet uit

woensdag 23 april 2008 14:52

Het kabinet stuurt mogelijk geen regeringsdelegatie naar de openingsceremonie van de Olympische Spelen in China. Premier Balkenende en minister Verhagen van Buitenlandse Zaken zeggen in antwoord op vragen van een Tweede Kamermeerderheid de optie open te houden geen delegatie af te vaardigen. De bewindspersonen zeggen ook dat de aanwezigheid bij de opening de komende maanden op de agenda van de Europese regeringsleiders blijft staan. Ze verwachten desondanks niet dat er één gezamenlijke gedragslijn zal komen.

De schriftelijke vragen zijn gesteld door Kamerleden Voordewind (ChristenUnie), Van Gennip (CDA), Van Dam (PvdA), Van der Staaij (SGP), Peters (GroenLinks), Thieme (Partij voor de Dieren) en Koser Kaya (D66) aan de minister-president, de minister van Buitenlandse Zaken en de staatssecretaris van VWS (sport).

Het kabinet kondigde eerder aan gewoon naar de openingsceremonie in Beijing te gaan. Maar minister Verhagen zei juist niets uit te sluiten, behalve een totale boycot van de Spelen. Met de vragen eistten de Kamerleden opheldering.

Mensenrechten
Ook wilde de kamermeerderheid weten hoe de Nederlandse overheid zich nu inspant om de mensenrechtensituatie in China te verbeteren. Het kabinet zei in het antwoord: "De mensenrechten zijn een essentieel onderdeel van de relatie met China. Het uitgangspunt van het Nederlands beleid is een kritisch betrokken dialoog waarbij gebruik wordt gemaakt van een waaier aan instrumenten. Bilateraal betreft dit onder andere gesprekken met de Chinese autoriteiten tijdens bezoeken van bewindspersonen, demarches, jaarlijkse bilaterale mensenrechtenconsultaties, bezoeken van mensenrechtenverdedigers en bijwonen van rechtszaken van dissidenten en programma's op het gebied van de rechtsstaat en het behoud van de Tibetaanse cultuur. In EU-verband zijn dit met name officiële gesprekken, demarches en verklaringen, de halfjaarlijkse EU-China Mensenrechtendialoog inclusief EU-China Mensenrechtenseminar, implementatie van de EU Richtlijnen voor mensenrechtenverdedigers en programma's van de Europese Commissie op mensenrechtengebied."

Voordewind opperde in februari al dat Nederland bij de openingsceremonie van de Olympische Spelen zou moeten schitteren door afwezigheid: ,,Het is best mogelijk om naar de Spelen te gaan en het feestje daaraan voorafgaand over te slaan. Zo'n ceremonie is alleen bedoeld ter meerdere eer en glorie van het gastland China. Het plan is om de ceremonie op het plein van de Hemelse Vrede, waar studentenprotesten in de kiem zijn gesmoord, te laten plaatsvinden. Ik zou het niet voor mijn rekening kunnen nemen om daar bij te zijn en te doen als of mijn neus bloedt.'' Twee maanden later heeft een reeks regeringsleiders al laten weten de openingsceremonie te verzuimen; Voordewind vindt dat het kabinet die optie nu tenminste moet openhouden. ,,Dreigen met wegblijven is een drukmiddel. Het schept ook ruimte om in overleg met Europese collega's tot een gezamenlijke gedragslijn te komen.''

Woensdag (23 april -13.00 – 15.00 uur) houdt de commissie Buitenlandse Zaken van de Tweede Kamer, op initiatief van de Kamerlid Voordewind en Van Baalen, een hoorzitting over de mensenrechtensituatie in China.