ChristenUnie verkiezingsprogramma: veel aandacht voor zorg, schepping en een andere economie
‘Kiezen voor wat écht telt’ is de titel van het concept-verkiezingsprogramma van de ChristenUnie voor de verkiezingen van 2021, dat de partij vandaag uitbrengt. In het programma zet de ChristenUnie in op een ‘zorgzame samenleving’, met veel aandacht voor de zorg voor elkaar, voor een economie waarin mensen meer centraal komen te staan en voor een goede omgang met de schepping. Volgens partijleider Gert-Jan Segers is het een ‘hoopvolle agenda voor het Nederland na corona, waarmee we kiezen voor wat écht telt’.
Gert-Jan Segers: “Corona heeft onze kwetsbaarheid laten zien, maar ook onze veerkracht. Tegen die achtergrond hebben we hoopvolle plannen uitgewerkt voor het Nederland van na corona. We kunnen sterker uit deze crisis komen, als we maar de juiste keuzes maken. Als we ervoor zorgen dat we, allemaal op onze eigen plek, de kans krijgen om aandacht te hebben en om te kiezen voor wat echt telt. Betere zorg voor elkaar, een economie waarin mensen centraal staan en meer zorg voor de schepping.”
Zorg voor elkaar: dichtbij en betaalbaar
De ChristenUnie zet stevig in op de zorg. Zo komt er extra geld voor gemeenten om hun taken in de jeugdzorg goed uit te kunnen voeren en worden gemeenten en zorgverzekeraars verplicht om te investeren in preventie. De partij maakt geld vrij om de salarissen van zorgmedewerkers te verbeteren, in het bijzonder voor de lagere schalen. Ook de salarissen van onder meer agenten en leraren worden verbeterd. De ChristenUnie maakt het daarnaast makkelijker om voor elkaar te zorgen, bijvoorbeeld door regelingen voor mantelzorgverlof fors uit te breiden en het ‘sparen’ van mantelzorguren mogelijk te maken. Ook wil de partij een fonds voor de samenleving oprichten waarmee 100 miljoen wordt vrijgemaakt voor de ondersteuning van lokale sociale initiatieven en vrijwilligersprojecten. Daarnaast komt de partij met onder meer deze voorstellen op het gebied van de zorg:
- De partij komt met een vervolg op het manifest ‘Waardig Ouder Worden’ dat de ChristenUnie eerder lanceerde met onder andere Omroep MAX en ouderenbond KBO-PCOB. Naast het nieuwe manifest wordt onder meer 1 miljard euro geïnvesteerd voor de bouw van 80.000 nieuwe woningen voor ouderen in de nieuwe kabinetsperiode. Door doorstroming komen daarmee ook voor jongeren extra woningen beschikbaar. Ook wordt de verhuurderheffing afgeschaft, waarmee fors geïnvesteerd kan worden in nieuwbouw en opknappen en isoleren van woningen. In totaal komen er in de plannen van de ChristenUnie ieder jaar 100.000 woningen bij, met name ook voor starters.
- De ChristenUnie zet de Maatschappelijke Diensttijd voor jongeren door en bouwt deze zelfs uit, onder meer om jong en oud bij elkaar te brengen. De partij bevriest het eigen risico in de zorg ook de komende jaren en komt met een voorstel om ervoor te zorgen dat het eigen risico niet in één keer kan worden verbruikt.
- Om het aantal abortussen in Nederland zoveel mogelijk omlaag te brengen doet de ChristenUnie een groot aantal voorstellen, waaronder het vergoeden van de anticonceptiepil vanuit het basispakket. De partij wil niet meewerken aan voorstellen die hulp bij zelfdoding mogelijk maken en investeert in plaats daarvan in de zorg in de laatste levensfase. Daarnaast wordt er extra ingezet op suïcidepreventie.
- Zorg wordt dichtbij georganiseerd en de inspraak van patiënten, cliënten en bewoners wordt vergroot. Er komt in iedere regio bijvoorbeeld een regionale zorgraad die meepraat over belangrijke besluiten over zorg in die regio.
- Er komt als het aan de ChristenUnie ligt een huisvestingsplicht voor gemeenten. Daarmee voorkomen we dat mensen op straat komen te staan. De opvang van daklozen wordt kleinschaliger georganiseerd: slaapzalen worden afgeschaft.
Een economie waarin mensen centraal staan
In de afgelopen veertig jaar profiteerden vooral bedrijven en de overheid van de economische groei. De groei van het BBP is heiligverklaard, maar levert voor veel mensen nauwelijks iets op. De ChristenUnie wil dat in de economie mensen weer centraal komen te staan. Economische groei is belangrijk, maar alleen als die bijdraagt aan de samenleving. In plaats van de bijstand komen er duizenden ‘basisbanen’. Zo krijgen mensen met een uitkering meer perspectief. De ChristenUnie komt met een compleet nieuw belastingstelsel, zonder toeslagen, maar met een belastingkorting die wordt gebaseerd op de samenstelling van een huishouden en deels op het inkomen. Deze ‘basiskorting’ is voor de lagere inkomensgroepen ‘uitkeerbaar’: in plaats van een korting op de inkomstenbelasting wordt de basiskorting dan uitgekeerd. Verder doet de ChristenUnie deze voorstellen:
- Het huidige leenstelsel wordt in het verkiezingsprogramma van de ChristenUnie afgeschaft. Uitwonende studenten ontvangen €550 per maand, eventueel aangevuld met een aanvullende beurs van ruim €200 per maand. Thuiswonende studenten ontvangen maximaal €475 per maand. Er komt een compensatie voor de generatie studenten die de afgelopen periode te maken kreeg met het leenstelsel. Die compensatie wordt afgetrokken van de bestaande schuld of kan worden ingezet voor het volgen van een (vervolg)opleiding.
- Het minimumloon wordt in de plannen van de ChristenUnie met ten minste 10% verhoogd, net als de bijstand en de AOW. En er komt een minimumuurloon, gebaseerd op een 36-urige werkweek. Werkt iemand op basis van een 40-urige CAO, dan gaat zijn minimumloon met meer dan 20% omhoog.
- Ouders moeten zelf kunnen kiezen hoe ze zorg en (deeltijd) werk combineren. De keuzevrijheid rond arbeid en zorg worden in de plannen van de ChristenUnie groter, het verschil in belastingdruk tussen één- en tweeverdieners fors kleiner. Dat geeft ademruimte voor gezinnen om zelf een goede balans te vinden. De kinderopvangtoeslag wordt afgeschaft en de kinderopvang wordt veel goedkoper en met enkele euro’s per dag betaalbaar voor iedereen.
- Naast meer structurele uitgaven voor onderwijs, recht, veiligheid, ontwikkelingssamenwerking en defensie, investeert de ChristenUnie in de economie van de toekomst. De partij stelt in haar verkiezingsprogramma een investeringsagenda van 50 miljard tot 2030 voor met grootschalige investeringen in high tech kennisinfrastructuur; in meer, beter en sneller openbaar vervoer; in regionale industrieclusters, zoals in Groningen en Zeeland; in het opknappen van achterstandswijken en in versnelling van de energietransitie.
Kiezen voor de schepping
Bij het herstel van ons land, onze economie en onze samenleving ná de coronacrisis, wil de ChristenUnie toekomstgericht investeren, rekening houdend met de schepping en de staat van de natuur in ons land. De ChristenUnie investeert in duurzame energie en in schonere vormen van vervoer. Europa kan volgens de partij met minder vluchten toe en vooral nachtvluchten worden beperkt. De ChristenUnie zet een rem op de groei van de luchtvaart en maakt alternatieven zoals treinverkeer aantrekkelijker en beter beschikbaar. Andere voorstellen van de partij zijn onder meer:
- Fiets, bus, tram en trein worden wat de ChristenUnie betreft de belangrijkste vervoersmiddelen voor de korte en lange afstand. Het gebruik van de auto wordt belast per kilometer, waarbij je een lage prijs betaalt in gebieden met weinig openbaar vervoer en een hogere prijs in drukke, stedelijke gebieden. Tolwegen, zoals de Westerscheldetunnel, worden afgeschaft.
- De ChristenUnie wil in 2030 2 miljoen woningen hebben geïsoleerd. Nationale isolatiebrigades staan mensen praktisch bij om te helpen bij isolatie en het verkrijgen van financiering en subsidies.
- De ChristenUnie wil dat er meer alternatieven komen voor wegwerpplastics. Zodra die alternatieven er zijn worden alle wegwerpplastics verboden.
Vaststellen programma
Het verkiezingsprogramma wordt vastgesteld door het ChristenUnie-congres op 30 januari 2021.
