Naar een drugsvrije samenleving
Ik val even stil. Geraakt door de verhalen van zes mensen met een verleden als drugsgebruiker. Een paar weken geleden sprak ik hen bij verslavingszorginstelling ‘De Hoop’. De openheid waarmee ze vertellen over die moeilijke periode in hun leven, waarin ze afhankelijk waren. Hoe hun gebruik alles beheerste, hoe ze alles verloren, en waar ze nu staan in het leven. Met deze mensen wil ik nadenken over voorstellen voor een nieuw drugsbeleid. Zij kennen die wereld van binnenuit. Zij gebruikten.
Aan het begin van deze week ontmoette ik drie van hen opnieuw. Dit keer heb ik ze bij mij aan tafel uitgenodigd, in de Tweede Kamer. Sergej, ooit gevlucht vanuit Armenië, belandde in Enschede in de criminaliteit en ging gebruiken om in die wereld overeind te blijven. Hij raakte alles kwijt. Zijn sportcarrière, zijn kinderen, zijn geweten, zoals hij het zelf zegt. Kicky vertelde me hoe ze vanuit onzekerheid en het gevoel erbij te willen horen, ging gebruiken. Ze raakte steeds dieper in de schulden, kreeg meer stress waardoor ze nog meer ging gebruiken. En Patrick, die een goedlopend bedrijf had, maar door de crisis in 2008 de stress niet langer aan kon en aan de coke ging. Ook hij raakte alles kwijt, zijn bedrijf, zijn huis, zijn vriendin.
De gesprekken met hen laten me niet los. Deze mensen zijn zo herkenbaar. Denk aan je buurman, iemand uit de kerk, een collega, je rijinstructeur. Of dichterbij, denk aan je broer, dochter of je vader. Ze zagen hun leven in de vernieling gaan door drugs en willen het achter zich laten. Dat vraagt maar om één antwoord van de samenleving, dat we om hen heen staan en hen daarbij helpen.
Drugsgebruik is niet normaal
In Nederland is te lang vergoelijkend gedaan over drugs. We zijn een internationaal drugsparadijs met productie, doorvoer en de bijhorende internationale bendes. Tegelijkertijd dringen “progressieve” partijen aan op nog verdere liberalisering. Coalitiepartij D66 steunt in hun nieuwe verkiezingsprogramma experimenten met verkoop van drugs. De partij lanceerde zelfs een manifest om de drugshandel verder te legaliseren, waaronder xtc en cocaïne. Waardoor drugs nog laagdrempeliger bereikbaar worden voor mensen en we de rode loper uitleggen voor drugscriminelen uit de hele wereld om ten koste van mensen in onze samenleving hier hun handel op te zetten.
Die trend om het gewoon te vinden, om ons neer te leggen bij de normalisering van dingen die niet normaal zijn, duwt maar door.
Maar laat één ding duidelijk zijn: niemand wordt ooit beter van drugs.
- De cijfers aan het begin van het jaar lieten zien dat er bijna iedere werkdag iemand sterft aan de gevolgen van harddrugs.
- 30.000 mensen zijn in behandeling voor een drugsverslaving.
- In 2018 waren er 20 liquidaties door drugs.
- Jongeren worden op school geronseld voor drugshandel. Die overstap wordt laagdrempeliger omdat het drugsgebruik onder scholieren en studenten als normaal wordt ervaren.
- Een kwart van alle Nederlanders ervaart overlast door drugs, denk aan de handel en de dumpingen van drugsafval in de natuur of in woonwijken.
- Drugsgebruik verwoest levens, gezinnen, buurten en gemeenschappen.
Het is tijd om het taboe te doorbreken: Drugsgebruik is niet normaal.
Vandaag pleit ik namens de ChristenUnie voor een nieuwe stip op de horizon:
Wij willen op weg naar een drugsvrije samenleving.
Ieder mens van waarde
Dit doe ik omdat ik echt geloof dat ieder mens van waarde is. We zijn bedoeld om onze naaste lief te hebben. En laten we eerlijk zijn: het doet pijn als iemand zijn of haar leven en dat van de naasten kapot maakt door drugs. Dan is het een te mager antwoord als we zeggen ‘dat is een eigen keus’ of ‘dat is vrijheid’. Dan houden we elkaar voor de gek. De naaste liefhebben, betekent ook heel concreet om nee te zeggen tegen de normalisering van drugs.
Wat is nodig?
Al jarenlang faciliteren we de vrijheid van mensen om drugs te gebruiken, terwijl dit vaak ten koste gaat van de ander. De verwoestende effecten van drugs zijn het meest zichtbaar aan de onderkant van onze samenleving. Legalisering of enkel keiharde repressie is niet het antwoord. We hebben een nieuw perspectief nodig waarin we oog hebben voor de mensen die kwetsbaar zijn in onze samenleving en echt werk gaan maken van het terugdringen van het gebruik van drugs.
Wij willen daarom een aanpak met het perspectief van een drugsvrije samenleving. We willen veel meer inzetten op preventie, het aanspreken op en ontmoedigen van drugsgebruik, het laten verdwijnen van drugs uit het straatbeeld en een effectieve aanpak van drugscriminaliteit.
We presenteren vandaag 34 voorstellen. Laat ik er een aantal uitlichten.
Preventie
In de eerste plaats moeten we met elkaar af van het beeld, dat drugsgebruik niet zo erg is. Weg van het vergoelijkend spreken en denken. Stoppen met drugs moet cool worden. Niet beginnen met drugs, moet de norm zijn.
- We willen een gerichte publiekscampagne tegen het gebruik van drugs.
- NO-vember wordt de jaarlijkse maand waarin we het stoppen met drugs promoten.
- We stellen een nationaal rapporteur verslavingen in die glashelder laat zien waar het mis gaat én wat beter kan.
- Het preventieakkoord wordt uitgebreid met een drugsparagraaf, iedereen slaat zo de handen ineen tegen normalisering en het terugdringen van het gebruik.
- Drugsvrije scholen worden de norm en daar helpen we scholen bij.
- We steunen initiatieven van gemeenschappen of gezinsleden zoals de Moedige Moeders in de strijd tegen drugsgebruik bij hun naasten.
Normen stellen
De trend dat we op straat meer drugs zien en dat zelfs gewoon gaan vinden, moet worden gekeerd. Op straat stellen we publieke normen die uitstralen dat drugs niet normaal zijn.
- We willen de nieuwe hippe designerdrugs verbieden net als het schadelijke lachgas
- Drugstoeristen willen we niet, dus het ingezetenencriterium wordt overal de norm. Geen drugsverkoop meer aan buitenlanders.
- Er komen geen nieuwe coffeeshops meer bij, zo sterven ze langzaam uit.
- Evenementen worden drugsvrij en er wordt actief gecontroleerd.
- We verhogen de straffen voor drugscriminaliteit en laten in de wijken zien dat drugscriminaliteit niet loont maar wordt bestraft.
Het is een greep uit onze voorstellen. Meer leest u hier.
Ik weiger te accepteren dat drugsgebruik zo normaal is geworden, dat het zelfs in de schoolklassen wordt verhandeld. Drugs maken zoveel kapot in het leven van een mens. Het zijn de levensverhalen van Sergej, Kicky en Patrick die mij motiveren om te streven naar een drugsvrije samenleving.
Die verandering van de norm in onze samenleving kunnen we niet alleen bereiken, als partij of als overheid, dat moeten we echt samen doen. Daarom wil ik jou vragen om hierbij aan te sluiten.
Voer het gesprek over drugs. Laat weten dat het niet normaal is om te gebruiken, en heb oog voor je naaste die misschien wel jouw hulp nodig heeft om er los van te raken. Op je werk, in je kerk, op je school, met je vrienden en in jullie gezin. Voor Sergej, Kicky en Patrick. Samen kunnen we op weg naar een #drugsvrijNederland.