Invest International
De ChristenUnie is blij dat we vandaag een begin kunnen maken met de behandeling van het wetsvoorstel Invest International. Het zou wel heel onwellevend zijn geweest om de organisatie nog langer te laten wachten op helderheid vanuit de Eerste Kamer. Bij de organisatie is er de begrijpelijke drive om nu te kunnen starten.
Voorzitter, op het eerste gezicht lijkt Invest International het internationale zusje van Invest NL, maar bij nadere beschouwing is dat zeker niet het geval. De doelstellingen en activiteiten van beide organisaties verschillen zodanig van elkaar dat besloten is om er twee aparte organisaties van te maken. Ik ga hier nu inhoudelijk niet op in. In de schriftelijke voorbereiding van dit debat is daar wat ons betreft genoeg over gewisseld. Mijn fractie heeft begrip voor de keuze die het ministerie hierin heeft gemaakt.
Voorzitter, de missie van Invest International is ambitieus. Invest International gaat niet alleen het Nederlandse internationale handelsbelang ondersteunen, maar dat handelbelang zal ook moeten bijdragen aan het bereiken van de Sustainable Development Goals (SDG’s). Geen tegenstelling tussen Nederlandse handelsbelangen en bevordering van duurzame groei, maar een versterking van beiden. Met waardering merkt mijn fractie op dat de aangenomen amendementen en moties in de Tweede Kamer deze missie nog hebben aangescherpt.
In dit verband de vraag of de minister al iets meer kan zeggen over de focus die Invest International gaat aanbrengen binnen de SDG’s? Welke doelen krijgen de eerste prioriteit? De keuze zal samenhangen met de mogelijkheden die het Nederlandse handelsbelang biedt. Kan de minister daar op ingaan?
Om zeker te zijn dat het bijdragen aan maatschappelijke doelen niet alleen maar mooie woorden blijven, zal Invest International KPI’s ontwikkelen om de bijdrage aan maatschappelijke doelen van Invest International te kunnen meten. Daarmee zullen ook de bijdrage aan de SDG’s een plaats krijgen binnen de KPI’s. Voorzitter, in dat verband een vraag aan de minister: kan zij toezien dat de KPI’s zodanig uitdagend geformuleerd worden dat er sprake is van een werkelijke bijdrage van Invest International aan de SDG’s. Kan de minister/de ministers dat toezeggen?
En dan: wanneer de KPI’s niet gehaald worden, welke gevolgen kunnen de aandeelhouders daar dan aan verbinden?
Voorzitter, het valt op dat de ontwikkeltaak van Invest International wat betreft financiële omvang uit de pas loopt met de andere twee taken. (833 miljoen, bijna 1,5 miljard en 9 miljoen) Terwijl deze ontwikkeltaak juist veel mogelijkheden biedt om een bijdrage te leveren aan, zoals dat heet, impactvolle projecten die een verschil kunnen maken. Invest International kan bij deze ontwikkelprojecten ook leidend zijn in de keuze van te ontwikkelen projecten. Graag een reactie van de minister op dit financiële verschil.
Als zelfstandige organisatie heeft Invest International veel op het bordje: het uitvoeren van een aantal regelingen namens de minister van buitenlandse handel en ontwikkelingssamenwerking, het ondersteunen van het internationaal opererend bedrijfsleven en het ontwikkelen en financieren van internationale projecten die voorzien in oplossingen voor wereldwijde vraagstukken. Voor deze drie verschillende taken zijn drie dochters opgericht onder een holding. Dat maakt de organisatie op papier overzichtelijk, maar in de praktijk toch ook ingewikkeld. Zeker wanneer we bedenken dat ook nog eens samenwerkingsovereenkomsten moeten worden gesloten met verschillende partijen. Het is een uitdagende constellatie die veel zal vragen van de bestuurders.
Bezien vanuit het gebruiksgemak voor de Nederlandse ondernemer, de één-loket-gedachte, kan mijn fractie deze stapeling van taken begrijpen. Maar in dit licht vraagt mijn fractie zich af waarom bijvoorbeeld de SIB regeling( starters International Business regeling) is achtergebleven bij RVO. Waarom zijn niet alle regelingen die betrekking hebben op internationale handel overgegaan naar Invest international. Dan is er daadwerkelijk één loket voor de Nederlandse ondernemer. Kan de minister toezeggen dat zij gaat bezien of in de toekomst deze regelingen ook overgebracht kunnen worden naar Invest International?
Voorzitter, in mijn bijdrage heb ik een aantal kritische vragen gesteld en toezeggingen gevraagd, waar ik graag een reactie van de minister(s) op ontvang. Nu de beantwoording van het kabinet en de tweede termijn nog op zich laten wachten, wil ik toch alvast uitspreken dat mijn fractie positief is over de oprichting van Invest International. De koppeling van het internationaal ondernemen aan de verwezenlijking van de Sustainable Development Goals spreekt mijn fractie bijzonder aan. Ik zie uit naar de beantwoording van de ministers.