Compensatieregeling kinderopvangtoeslagenaffaire
Het is moeilijk het omvangrijke dossier van de kinderopvangtoeslagenaffaire met droge ogen te lezen. Er bekruipt je een gevoel van plaatsvervangende kwaadheid, van schaamte, van ongeloof. Voor gedupeerde ouders is het beeld van een nabije overheid, een overheid die het beste met je voor heeft, die barmhartig en rechtvaardig is, een overheid die omziet naar kwetsbare burgers, grondig aan diggelen. Het vertrouwen van duizenden ouders in de overheid is geschonden. Zij voelen zich tot in het diepst van hun ziel gekrenkt. Mijn fractie begrijpt dat en voelt hun pijn.
Het feitencomplex toont een kille belastingdienst die wars van iedere menselijke maat, op basis van een doorgeschoten ‘zero-tolerance’ ideologie en buitensporige handhavingsmethoden, gedupeerde ouders tot wanhoop heeft gedreven. Zij werden ten onrechte weggezet als fraudeurs en profiteurs. ‘Institutionele vooringenomenheid’ noemde de commissie Donner dit collectief falen van de dienst.
We zien een belastingdienst die de afgelopen 15 jaar verwikkeld is geraakt in een tombola van fouten, inbreuken, onzorgvuldige en foutieve stopzettingen van kinderopvangtoelagen. Een dienst die ouders op basis van een alles-of-niets aanpak nachtmerries bezorgde. Het gevoel van onmacht beheerst hun leven. Veel ouders zijn in financiële problemen geraakt en hebben zich in de schulden moeten steken om onterechte of onredelijke terugvorderingen van de belastingdienst te kunnen betalen. Met ingrijpende gevolgen voor minder draagkrachtige, kwetsbare ouders en hun kinderen. Ook de psychische schade is groot.
Voorzitter, mijn fractie is blij met de voorliggende financiële compensatieregeling. Daarmee moeten we recht doen aan de ouders. Het kan hun pijn niet wegnemen, maar hopelijk wel verzachten. Voor alle gedupeerde groepen is een billijke regeling getroffen. Ook voor de groep ouders die ten onrechte het stempel ‘opzet/grove schuld’ kreeg opgedrukt. De hardheidsregeling en de vangnetvoorziening voor schrijnende gevallen zijn fair. De Tweede Kamer heeft hier uitstekend werk verricht.
Het komt nu aan op daadkrachtige en coulante uitvoering van de compensatieregeling en dat zal veel energie vergen, ook van de staatssecretaris. Nog recent ging het weer mis in de communicatie met gedupeerde ouders. Dat mag niet meer gebeuren. Het moet nu in een keer goed gaan. Ook moeten we er voor zorgen dat de uitvoeringsorganisatie simpel en transparant is.
De ChristenUnie-fractie, afsluitend, kan volmondig instemmen met deze compensatieregeling. Wij willen de staatssecretaris daarbij de volgende missie meegeven: ‘Wees ruimhartig, wees empathisch en wees rechtvaardig’.
