Verdachten MH17 moeten terecht staan
Deze week stemde de Kamer in met de vervolging en berechting van verdachten die betrokken zijn bij het neerhalen van vliegtuig MH17 in de zomer van 2014. Een ongekende ramp, waarbij 298 mensen het leven lieten. Het dompelde ons land in rouw en laat nog elke dag diepe sporen na bij de nabestaanden. Voor de ChristenUnie is het van het allergrootste belang dat er recht wordt gedaan aan de slachtoffers en de nabestaanden en dat de verantwoordelijken hun straf niet ontlopen.
In september vorig jaar sloot Nederland met Oekraïne een verdrag om verdachten in Nederland te vervolgen en te berechten, volgens de regels van het Nederlands (straf)procesrecht. Een belangrijke stap. Vorige week spraken we over de goedkeuring van dit verdrag en uitvoeringswet die daarbij hoort.
Publiekelijk terecht staan
Verdachten behoren zoveel mogelijk persoonlijk op de zitting aanwezig te zijn. Dat is de meest directe vorm van in het openbaar terecht staan. Oekraïne heeft in de grondwet een verbod op uitlevering van eigen onderdanen staan. Daarom is er in het verdrag met Oekraïne afgesproken dat een verdachte die niet kan worden uitgeleverd aan Nederland, terecht kan staan via een videoverbinding. Ook volgens de regels van het Europees Hof voor de Rechten van de Mens is dit toegestaan.
Het probleem is echter dat een verdachte hiermee moet instemmen. Hij kan dus ook weigeren. Dat is echt onwenselijk en heel moeilijk te verteren. In het debat heb ik er daarom bij de minister op aangedrongen om te onderzoeken of er toch juridische mogelijkheden om verdachten desnoods te dwingen om te verschijnen in de rechtbank of via de videoverbinding en publiekelijk verantwoording af te leggen.
Spreekrecht nabestaanden
Ik heb ook met de minister gesproken over het spreekrecht van nabestaanden. Nabestaanden die zich in het buitenland bevinden zouden hun spreekrecht moeten kunnen uitoefenen via een videoverbinding. De Rechtbank Noord-Holland heeft een verzoek om het spreekrecht uit te oefenen via een videoboodschap eerder al toegewezen. De minister geeft aan dat hiernaar gekeken wordt, maar het zou goed zijn als er gewoon een helder en eenduidig antwoord op gegeven wordt of dit wel of niet kan. De minister zal hierover nog een brief naar de Tweede Kamer sturen.
Het net sluit zich steeds meer om de verdachten die betrokken zijn geweest bij het neerhalen van de MH17. Voor de ChristenUnie is het van het allergrootste belang dat zij hun straf niet ontlopen en hun verantwoordelijkheid nemen. De wetsvoorstellen kunnen rekenen op de steun van de ChristenUnie. Ik hoop dat gerechtigheid voor de slachtoffers en nabestaanden hiermee dichterbij komt.
Foto: Roman Boed