Aan de keukentafel, thuis in een buitenwijk van Zwolle, praat Slob de irritaties van zich af. Hij vindt het te gemakkelijk dat zijn collega's collectief over de ‘blunderende' Van Geel heen vallen. ‘Het is gewoon waar: we hebben niet zo lang in het Catshuis gezeten om het akkoord vervolgens op wezenlijke onderdelen aan te passen.'

De oppositie vindt dat ze buitenspel staat. Wilders concretiseert dat gevoel.
‘Ik begrijp de commotie en ik hoop ook dat ik niet te vaak meer in het Torentje kom. Het is onprettig en moet niet te lang duren. Maar het was onvermijdelijk. Door bijzondere omstandigheden moet het coalitieakkoord gewijzigd. Onder dat akkoord staat míjn handtekening. Dat kun je niet zomaar zonder mij veranderen, daar heb je mijn instemming voor nodig - en ook die van de andere fracties.

‘Ik vind het een beetje flauw. Waarom zou dat niet dualistisch zijn? Ik ben niet opeens een monist als ik met premier Balkenende praat. Dan dien ik net zozeer de belangen van mijn fractie als in de Kamer.'

De crisisonderhandelingen duurden nogal lang. Waren er momenten dat u dacht: dit wordt niks?
‘Een dood spoor wil ik het niet noemen, maar het is een aantal momenten heel spannend geweest. Ik kan me de donderdag vóór het PvdA-congres nog goed herinneren, en dat zegt wat. Niettemin heb ik nooit getwijfeld of we eruit zouden komen. Iedereen was zich bewust van de ernst van de omstandigheden. Dit mocht niet fout gaan.'

Het gerucht gaat dat de ChristenUnie een kabinetscrisis heeft voorkomen. Dat minister Rouvoet heeft moeten ingrijpen tussen de kemphanen Balkenende en Bos.
‘Ja, oliemannetje Rouvoet, las ik ergens. Ik wil onze rol niet groter maken dan ie was. Ook niet kleiner trouwens. Maar jezelf centraal stellen past niet bij onze calvinistische inslag.

‘Laat ik er dit van zeggen. Wij kunnen tussen CDA en PvdA een verbindende rol spelen. André Rouvoet was er op beslissende momenten. Hij kan zowel met de premier als met Wouter Bos goed opschieten. Bij onenigheid zit hij in de positie om te bemiddelen.'

Premier Balkenende was ‘onafhankelijk' voorzitter. Heeft hij die rol goed vervuld?
‘Het resultaat telt en dat is bepalend. Ik weet dat dat obligaat klinkt. Maar als het resultaat goed is, vergeet je frustraties en ergernissen ook weer snel.'

Dat klinkt niet erg positief.
‘Balkenende moest wennen aan de rolwisseling. Iemand die je van buiten invliegt - zoals Herman Wijffels bij de formatie - is altijd onafhankelijker. Je kunt het ook niet van Balkenende verwachten. Hij heeft ideeën waar het met het land naartoe moet, die kun je hem niet ontzeggen. Maar verschillende petten kunnen stevig knellen.'

En dan was er nog die andere CDA'er, minister Donner. De flexibiliteit van een loden deur, heette het anderhalf jaar geleden.
‘Donner is Donner en daar zeg ik heel veel mee. Hij heeft een heel eigen stijl. En ja, die onwrikbaarheid maakt de nodige discussie los. Dat kost veel extra tijd om samen ergens te komen, en dan zeg ik het heel netjes. Ik heb een andere opvatting van onderhandelen, maar ik onthoud hem het recht niet om het op zijn manier te doen.'

Met de PvdA werkte u prettiger samen. Was het twee tegen één?
‘Nee. Met duurzaamheid en sterkste schouders die zwaarste lasten dragen, zitten we aan de kant van de PvdA. Maar met bezuinigen en degelijke overheidsfinanciën neigen we meer naar het CDA. Maar het klopt, ik heb veel waardering voor de PvdA-onderhandelaars. De open houding van Bos om mee te denken met andermans problemen, en Mariëtte Hamer (fractieleider PvdA, red.): ook die heeft een hele goede rol gespeeld.'

Bos, Van Geel en Donner maakten elkaar de afgelopen weken nogal eens zwart voor de camera.
‘Het is niet makkelijk gebleken het Torentje in en uit te wandelen zonder iets tegen de pers te zeggen. Ik ga de media niet de schuld geven: wíj moeten ons beheersen. Maar het is een dagelijkse oefening in nietszeggendheid. Het was een zeer wijs besluit van Balkenende om het overleg naar het Catshuis te verplaatsen. Dan kun je naar believen je raampje opendraaien, of doorrijden zonder iets te zeggen.'

En toen kwamen de vakbonden en werkgevers er in het Catshuis ook nog bij. Hoe waardeert u hun rol?
‘Een beetje dubbel. In eerste instantie leverden ze alleen een boodschappenlijst in, zonder enige beweging om de kosten te beheersen. Dat vond ik geen vruchtbare inzet. Gelukkig kwam er uiteindelijk enig besef van verantwoordelijkheid.'

Ze gaan proberen een alternatief te bedenken voor de verhoging van de AOW naar 67 jaar. Hoe schat u hun kansen?
‘Het wordt heel lastig. Wij hebben precies hetzelfde gedaan: alle alternatieven zijn de revue gepasseerd.'

(De Volkskrant, 28 maart 2009)

Bekijk hier de uitzending van EenVandaag van 29 maart: De week van Arie Slob