Geloof in de samenleving
Bij de presentatie van het verkiezingsprogramma van de ChristenUnie
Wanneer twee vrienden samen zijn en één van beiden valt, helpt de ander hem weer overeind. Een koord dat uit drie strengen is gevlochten, is niet snel stuk te krijgen.
Met deze prachtige Bijbeltekst zet ons programma in. Dat zet voor mij ook de toon in dit mooie programma. Het typeert iets van onze hoop en ons verlangen voor de samenleving.
Want in deze tekst wordt glashelder dat we aan elkaar zijn toevertrouwd en dat mag niet bij loze woorden blijven.
In ieder leven zijn er momenten dat je valt en een helpende hand kunt gebruiken. Maar wie vandaag struikelt, kan morgen de vriend zijn die een ander overeind helpt. Verbondenheid doet een appèl en is een geschenk. Een zorgzame gemeenschap vorm je samen! De overheid heeft daarin een onmisbare rol, maar is niet het begin of het einde. Het begint altijd tussen mensen. Dat is het hart.
Te vaak staan de schijnwerpers op Den Haag. Wat gebeurt er op “het binnenhof”. Op de Haagse tekentafel. Maar vandaag zijn we op een plek waar het echt om draait. Hier ben ik opgegroeid, dit is het dorp van mijn jeugd en hier is het Binnenhof, waar mensen elkaar ontmoeten. Met de vrolijkheid en de zorgen van de keukentafel thuis. De plek waar we samenleven.
We zijn nu in een buurtcentrum, een symbool voor de zorgzame gemeenschap. Waar gym is voor ouderen uit de buurt, waar vrijwilligers spelletjes doen. Waar samen gekookt en gegeten wordt. Een plek waar mensen verbonden zijn. In dit dorp zijn er zoveel mensen die voor elkaar zorgen. Die de buurman naar het ziekenhuis rijden of een pan soep brengen als het tegen zit. Dat heb ik hier geleerd.
En dat gebeurt op zo veel plekken! Dit binnenhof is symbolisch voor al die zorgzame gemeenschappen in dorpen en steden. Of het nu de mienskip is in Fryslan, het naoberschap in Drenthe of de Achterhoek, of de zorgzaamheid van de migrantenkerken in Amsterdam Bijlmer. Het verbindt. Jong en oud. Ons programma wil voluit ruimte bieden aan die zorgzame gemeenschap. Aan het echte samenleven.
De panelen in de samenleving verschuiven. De meeste mensen zijn wel klaar met het liberale marktdenken. Klaar met de ik-tatuur. Met het managen van problemen in plaats van ze op te lossen.
De fundamenten van de ChristenUnie zijn helder: We geloven, we geloven ook midden in de samenleving. We geloven in de kracht van betrokkenheid, van verbondenheid en van gemeenschap. Zo willen we een beetje tot zegen zijn.
Daarom - en juist in deze tijd - wil de ChristenUnie stevig aan de slag. Drie punten.
- Wij bouwen op en bouwen aan zorgzame gemeenschappen. Waar een familie de ruimte heeft om er voor de kinderen of voor oma te zijn. Waar we omzien naar mensen die het even niet redden.
- Elk leven is van waarde. We bewonderen wat ons is toevertrouwd. De schepping, als je hier over een paar weken de prachtige herfstkleuren ziet van de bossen, of nu de laatste stukjes bloeiende hei. Dat hebben we ontvangen. En dat koesteren we, zijn we zuinig op. Maar ook het menselijk leven is voluit een geschenk. We willen oog hebben voor elk leven dat ons is toevertrouwd.
- We brengen rust aan de keukentafel, rust in het huishoudboekje. Je moet kunnen rondkomen als je werkt, als je een stel tieners hebt die je de oren van het hoofd eten, als je er alleen voor staat. Ook dat vraagt om investeren.
Dat maakt dit programma heel concreet. Een paar voorbeelden. Bouwen aan zorgzame gemeenschappen.
- We maken ons sterk voor betaald mantelzorgverlof. Uit Katwijk hoorde ik gisteren nog dat 1 op de 4 inwoners mantelzorgt. En dat gaat voorlopig echt niet minder worden. Dat is een breuk en een noodzakelijke breuk gezien de grote vragen die op ons afkomen door de vergrijzing. Want als het leven van je naaste tegenzit, wil je er kunnen zijn. Dat moet mogelijk zijn en dat willen we mogelijk maken. We bouwen aan een maatschappelijke beweging van naastenzorg.
- De overheid moet wel de basis in orde hebben van de zorg die mensen nodig hebben. We verlagen de zorgpremie. We brengen de tandarts terug in het basispakket. We investeren in huisartszorg dichtbij, versterken de ouderenzorg en bestrijden de uitwassen van de marktwerking.
- Maar een zorgzame gemeenschap wordt ook letterlijk gebouwd. Woningcorporaties betalen geen winstbelasting meer zodat zij woningen kunnen bouwen, maar juist ook meebouwen aan de zorgzame gemeenschappen voor jong en oud.
De ChristenUnie bewondert ook het moois dat ons gegeven is in elk leven op aarde. Het leven is kwetsbaar en wordt bedreigd. Daar willen we pal voor staan. Het vraagt dat we scherper aan de wind zeilen.
- De belasting op vervuiling gaat omhoog. We verhogen de vliegtaks en investeren fors in openbaar vervoer zodat er een reëel alternatief is.
- We investeren fors in isolatie van huizen. Mensen met een laag inkomen wonen veelal in slecht geïsoleerde huizen. Door die huizen te isoleren brengen we de energierekening naar beneden en beschermen we de schepping.
- We beschermen het kwetsbare leven aan het begin en einde. Het leven is ons gegeven. Het is niet maakbaar. De ChristenUnie is bijvoorbeeld tegen embryokweek, waar beginnend leven een instrument wordt. Wij redeneren vanuit het geschenk van het leven, denken vanuit zorg en omzien naar de ander. Het leven verdient onze bewondering en volle aandacht.
Maar weet u, als je zorgen hebt over je rekeningen, over je huishoudboekje, dan gaat dit allemaal aan je voorbij. Dan wil je maar een ding, de rekeningen kunnen betalen, goed kunnen zorgen voor je kinderen. Dat is het fundament van een zorgzame gemeenschap. Rust in het huishoudboekje, rondkomen van je loon. Daar zijn stevige stappen noodzaak!
- De bestaanszekerheid verdient een steviger basis. Het minimumloon stijgt fors, naar bijna €18 in 2028. We roepen de perverse schuldindustrie een halt toe en beschermen zo kwetsbare mensen.
- De ChristenUnie maakt een einde aan de ingewikkelde toeslagen en komt met een eerlijk en eenvoudig belastingstelsel. Geen ellende achteraf met terugvorderingen. Wel een halvering van de armoede en de kinderarmoede. In het stelsel gaan gezinnen er stevig op vooruit en loont werk meer. De belastingen voor mensen met vermogens in woningen of aandelen stijgt juist. Werk loont.
Deze drie bewegingen van bouwen aan zorgzame gemeenschappen, bewondering voor elk leven en rust in het huishoudboekje zijn broodnodig.
Ja er is werk aan de winkel en dat vraagt veel en ik kom hier niet met gouden bergen alsof het morgen opgelost is. Maar ik weet wel met welk kompas de ChristenUnie aan de slag gaat. Vanuit geloof, vanuit hoop, vanuit liefde voor de mensen om ons heen. De komende verkiezingen doen er toe. Met welk kompas gaat Nederland verder. Wij kiezen voluit voor de samenleving. Voor al die betrokken burgers, verenigingen, coöperaties, kerken, buurthuizen, jongerenwerkers die al lang aan de slag zijn. En een koord dat uit drie strengen is gevlochten heeft kracht, die hoopvolle boodschap verwoordde die Bijbeltekst.
Samen planten we zaadjes van verandering, van hoop. Hier op het binnenhof in Nunspeet. En ook in Den Haag. In geloof en in gebed, omdat we tot zegen willen zijn. Ik ga aan de slag, wij gaan aan de slag. Geloven in de samenleving. Doe mee. Dankjewel.
