Waardig ouder worden
Nederlanders worden steeds ouder en blijven tot op hoge leeftijd vitaal. Ouderen zijn vaak nog lange tijd actief als vrijwilliger, actieve buur, mantelzorger, maatje of als grootouder. Hun kennis, ervaringen en inzet zijn belangrijk voor ons land. De vergrijzing is daarmee ook een kans. Er is een groep mensen die tijd heeft om te investeren in het sociale weefsel van ons land. Inzet die cruciaal is voor een zorgzame samenleving. Allereerst doen we dus een beroep op ouderen, om hun kennis en ervaring actief in te zetten. Tegelijkertijd is de vergrijzing ook spannend. Er wordt van onze samenleving het maximale gevraagd om voor elkaar te zorgen. Hoe zorgen we ervoor dat ouderen die het niet allemaal zelfstandig meer lukken, de warme zorg en aandacht blijven krijgen die ze verdienen? Hiervoor is een andere manier van denken nodig vanuit verbondenheid. We willen verbindingen en ontmoeting in de samenleving bevorderen: in zorginstellingen, buurthuizen, kerken en onderwijsinstellingen. En we willen ouderen ook helpen om zich tijdig voor te bereiden op vragen over hun oude dag.
- Lokale ouderenzorg. Elke gemeente maakt een plan voor gemeentelijk ouderenbeleid. Hierin maakt de gemeente met zorg- en welzijnsorganisaties, kerken, woningcorporaties en andere religieuze instellingen en (sport)verenigingen, afspraken over bijvoorbeeld huisvesting, hoe ouderen ertoe kunnen doen, bestrijding van eenzaamheid en de invulling van zorg en ondersteuning. Deze afspraken gaan ook over gezamenlijk financieren van zorg. Per wijk is er één herkenbaar en aanspreekbaar wijkverpleegkundig team.
- Bouw veel en voldoende ouderenwoningen. De opgave voor passende, waaronder dementievriendelijke, woningen voor senioren is groot. Er zijn nieuwe woonvormen en veel nieuwe woningen nodig. De ontwikkeling van deze woonvormen en woningen zijn vast onderdeel van de prestatieafspraken met woningcorporaties. Zorgzame buurten en wijken maken we samen met gemeenten, bewoners, zorg- en welzijnsorganisaties en woningcorporaties. Voor het ontwikkelen van die zorgzame buurten en wijken stelt het Rijk een ontwikkelsubsidie beschikbaar bij voorkeur met zorgverzekeraars, pensioenfondsen en andere financiers.
- Goede verpleeghuiszorg. Ook met de nadruk op gemeenschappelijke woonvormen en het thuis krijgen van zorg, zijn er de komende 20 jaar meer structurele verpleeghuisplekken nodig. We investeren 360 miljoen in extra verpleeghuisplekken en verbeterde verpleeghuiszorg.
- Preventieve ouderenzorg. Gemeenten, zorgverzekeraars en zorgkantoren betalen gezamenlijk mee aan het voorkomen van zorg, bijvoorbeeld door valpreventie, welzijn op recept en een ruim lokaal aanbod aan activiteiten gericht op zingeving, sociale betrokkenheid en vitaliteit.
- Maak de financiering van zorg eenvoudiger. Regels en onduidelijkheid over geld staan nu te vaak in de weg van goede zorg aan ouderen. Wijkverpleegkundigen krijgen daarom een vast bedrag per cliënt en worden niet meer afgerekend op aantal uren of minuten. Er komen in elke regio heldere afspraken over financiering van zorg die op het grensvlak van wetten ligt. Voor de verpleeghuizen willen we de indicatiestelling voor het verpleeghuis beperken tot enkel het toegangsrecht voor het verpleeghuis. De verpleeghuiszorg wordt vervolgens ook anders gefinancierd, bijvoorbeeld op basis van populatie of beschikbaarheid.
- Een goede omgang met dementie. Ouderen met dementie moeten onderdeel blijven van de samenleving en niet apart worden ‘weggestopt’. Daarom verbeteren en vereenvoudigen we dementiezorg vanuit de gedachte van de Sociale Benadering Dementie. Hiervoor zijn dementievriendelijke wijken met ontmoetingsplekken noodzakelijk en komt er betere ondersteuning van casemanagers dementie.
- Wettelijk recht op geestelijke verzorging. Geestelijke verzorging wordt samen met de structurele bekostiging wettelijk vastgelegd zodat zingevingsvraagstukken een vaste plaats krijgen in onze samenleving. Geestelijk verzorgers en andere experts worden zo gestimuleerd om de kennis en expertise rondom levens(einde)vraagstukken breder te delen. Daarmee vergroten we de veerkracht van de samenleving. Er is specifiek aandacht voor uitwisseling van kennis en expertise vanuit onze aanwezige culturele rijkdom en diversiteit in migrantenkerken.