Op dit moment rijdt er een snelle trein tussen Parijs en Rotterdam. In deze trein zit een alleraardigste jongedame van 20 jaar oud. Het is mijn dochter. Het is Lotte. Vanavond hopen we haar weer in de armen te sluiten. Ze heeft een half jaar gewoond en gewerkt in de stad waar haar Franse vriend Loris studeert. In die maanden heeft ze ook de Franse presidentsverkiezingen meegemaakt. Dat kon haar en haar vriend eigenlijk maar matig boeien. Haar vriend vond alleen de achternaam van de uiteindelijke winnaar van deze verkiezingen interessant. Mijn dochter zei: ‘pap, geef mij de Nederlandse verkiezingen maar’. Vol enthousiasme begon ze herinneringen op te halen aan de verkiezingen van 2010, waar vooral de uitslagenavond van de ChristenUnie veel indruk op haar had gemaakt.

Ik wilde haar tegenspreken. ‘Lot, de verkiezingen van 2010’. Maar ik heb me –verstandige vader als ik soms kan zijn – ingehouden. Mijn dochter was net voor de verkiezingen in 2010 achttien jaar geworden. Ik besefte: zij heeft toen voor het eerst geproefd wat democratie is. En ze was enthousiast geworden. Ook voor een partij als de ChristenUnie. ‘Pap’, zei ze nog, ’12 september ben ik er weer bij. Ik wil dat niet missen. En ik neem Loris mee. Kan hij eens zien hoe we dat in Nederland doen’.

12 september ben ik er weer bij, zei mijn schat van een dochter. Zij zal niet de enige zijn. 12 september zijn wij er als partij ook weer bij. We doen voor de 5^e keer onder de naam ChristenUnie mee aan de verkiezingen. Vandaag hebt u als congres zowel de kandidatenlijst als het verkiezingsprogramma vastgesteld. Onze verkiezingstrein staat goed op de rails en rijdt met de juiste snelheid richting 12 september. Beste vrienden en vriendinnen van de ChristenUnie: we zijn er klaar voor!

Ik dank zowel de selectiecommissie als de programcommissie voor het vele werk dat ze in korte tijd verricht hebben. Hiermee kan ik als lijsttrekker de verkiezingen in gaan. Ik ben verguld met deze lijst en dit toekomstgerichte programma. Wow. Hier kan ik, hier kunnen wij, ons mee vertonen. Ik voel me vereerd dat ik deze prachtige club mensen mag aanvoeren en voor dit programma draagvlak in het land mag zoeken.

We zullen straks wel – om verschillende redenen – afscheid moeten nemen van Esmé en Cynthia. Vrouwen uit één stuk. Vrouwen om van te houden en dat zijn we in de afgelopen jaren ook gaan doen. Ik dank hen voor de fijne samenwerking in de afgelopen jaren, voor het vele werk dat ze voor de ChristenUnie hebben verricht. Wens hen Gods zegen toe voor de toekomst. Hij zorgt voor ons. Wat er ook gebeurt in ons leven. Met die wetenschap hebben we elkaar ook in de afgelopen jaren vaak mogen bemoedigen.

Hij zorgt. Die bemoediging, dat vertrouwen, is er ook voor de toekomst. Ook voor de komende spannende verkiezingen. Dat zeg ik ook tegen mijzelf. U heeft als congres mij in mei tot lijsttrekker van de ChristenUnie verkozen. Ik ben tot in mijn tenen daarvoor gemotiveerd, maar voel wel een grote verantwoordelijkheid op mijn schouders drukken. Het land verkeert in een crisis. Financieel-economisch, politiek. Er liggen grote vraagstukken op het bordje van de politiek die schreeuwen om een gerichte aanpak. De opgaven waar we de komende jaren voor staan zijn groot. Soms vraag ik me wel eens af: is ie niet té groot? Kan ik dat? Wie ben ik dat ik dit mag en moet doen?

Maar dan word ik opgetild. Voel ik een bemoedigende hand op mijn schouder: ‘broeder, wij bidden voor je’. Luister ik naar een preek over Jesaja 43, waarin ook tegen mij gezegd wordt: ‘wees niet bang, want ik ben bij je’(vers 5). Of luister ik naar de song ‘Saviour of the World’ van nieuwste cd van de Canadese zanger Ben Cantelon. Hij zingt: Christ the Lord overcame the darkness. He’s alive, death has been defeated. And he reigns, ruler of the heaven. And his name is Jesus, Lord, Messiah’. Prachtige, bemoedigende woorden. Je hoeft het niet in eigen kracht te doen. Wij staan er niet alleen voor. Onze God gaat met ons mee.

De verkiezingstrein dendert door. In de komende maanden zullen we heel wat stations aandoen op weg naar ons doel: een beter Nederland. We hebben als ChristenUnie een boodschap te vertellen aan het Nederlandse volk. Een boodschap van hoop. We vragen daar steun voor. Want ook al leven we in een tijd van crisis en zijn de vraagstukken groot: er is hoop! Er is perspectief! Het kan anders! En het moet ook anders!

Deze tijd van crisis vraagt om een partij als de ChristenUnie. Een partij met oog voor wat waardevol is en met geloof, durf, moed om toekomstgerichte keuzen te maken.

Wij zoeken als ChristenUnie naar Gods plan in deze beschadigde wereld. Een wereld, een samenleving, waarin voor iedereen plaats is. Van het ongeboren kind tot de oma die op haar kleinkinderen past. Van de parttime werkende juf, de bouwvakker op de steiger, de zzp-er, de wajonger, de stoere visserman en de CEO van de multinational. God sluit niemand uit. Wij volgen hem daarin na. Iedereen hoort erbij. Wij hebben compassie voor mensen. Wij bouwen aan een samenleving waarin iedereen een plek en een taak heeft. Dat is een boodschap van hoop in onzekere tijden.

Juist deze tijd gebruiken we om te bouwen aan een schone en eerlijke economie. Daar kiezen we als ChristenUnie bewust voor. Juist nu moet er geïnvesteerd worden in innovatie, in ontwikkeling. Er liggen geweldige kansen als onderwijs/wetenschap en bedrijfsleven de handen in elkaar slaan. Laten we die kansen dan ook benutten.

Als ChristenUnie beseffen we dat de samenleving geen zandbak is waarin mensen als los zand naast en langs elkaar heen leven. Mensen zijn in relatie tot elkaar geschapen. Dat betekent ook dat de overheid niet ieder probleem van mensen over kan nemen, maar dat er ook een beroep gedaan mag worden op de verantwoordelijkheid die mensen voor elkaar dragen. Zoals Caroline uit Barneveld met haar zorgboerderij, waar in een van de spotjes vandaag aandacht aan is gegeven. Vaak zijn het overigens ouderen die ons voor gaan in de zorg voor anderen. Herinnert u zich nog van ons vorige congres die aardige vrouw van 83 jr. op de tweede rij? Precies: mijn moeder! Wist u dat ze maanden lang tijdens schooldagen om 08.00 uur ’s ochtends op een baby heeft gepast als de moeder van deze baby de andere kinderen naar school bracht. Wat ben ik dan trots op mijn moeder. Voor mij is ze uniek, maar zoals haar zijn er gelukkig meer.

Wij dragen een verantwoordelijkheid voor elkaar. En waar nodig springen we collectief bij. Daarbij beseffen we ook dat zekerheden van deze tijd, zoals een baan, betaalbare zorg, een eigen huis, geen vanzelfsprekendheden voor de toekomst zijn. Sterker nog, als we nu niets doen vergroten we de problemen voor straks. Juist daarom zijn er hervormingen nodig. Op de arbeidsmarkt, in de zorg en de woningmarkt. Ik gun het ze zo. De jongeren van nu, u en mijn kinderen. De zoon van Peter van Dalen, die donderdag getrouwd is, of mijn nicht Elianne die dezelfde dag in het huwelijksbootje stapte met haar Jan, en straks ook hun kinderen als God hen die geeft: een baan waarin ze hun talenten kwijt kunnen, betaalbare zorg wanneer dat nodig is en een eigen plekje om zich te settelen. Dat vraagt nu om durf en moed om toekomstgerichte keuzen te maken. Als ChristenUnie doen we dat.

Juist ook omdat wij vooruitkijken en besef hebben van verantwoordelijkheden, zorgen wij goed voor Gods Schepping. Dragen we de naam rentmeester ook in de politiek met ere. Wij nemen ook verantwoordelijkheden voor mensen die niet in ons land wonen. Waar nodig zoeken we hen ook op, zoals recent onze geloofsgenoten in Pakistan. Dank voor je inzet daarvoor, Joel. Ben ik nou gek of vindt u ook dat onze nummer 2 dik verdiend tot meest eerlijke politicus van het jaar is verkozen? We hoorden ook goed nieuws van andere congressen, waar amendementen werd aangenomen om de alcoholleeftijd te verhogen van 16 naar 18 jaar. Joel kan meteen doorpakken, want een initiatief wetsvoorstel ligt al klaar. Dit zullen we nog voor het reces indienen.

Wij nemen ook, wanneer dat mogelijk is, verantwoordelijkheid voor de situatie in Europa. Met name ook voor de situatie in de eurozone. De ChristenUnie is niet eurosceptisch, maar eurorealistisch. Juist vanuit dat realisme steunden onze voorgangers de Europese samenwerking voor vrede en veiligheid én de inzet om te komen tot een interne Europese markt. Maar vanuit hetzelfde realisme waarschuwde men ook voor te hooggespannen verwachtingen en verkeerde vooronderstellingen bij de start van de euro. Hun gelijk wordt in deze tijd aangetoond. Ik zeg dat niet met vreugde. Nu moeten we oppassen dat we niet opnieuw vanuit nieuwe verkeerde vooronderstellingen, bv dat een politieke unie hét medicijn is voor alle eurokwalen, keuzen maken waar we straks bergen spijt van zullen hebben. We zullen met wijsheid en realiteitsbesef moeten zoeken naar een begaanbare weg. Een weg tussen het terugkruipen achter de dijken en het onverkort en zonder clausules overdragen van nationale soevereiniteit in. Een weg die niet alleen inzet op het winnen van vertrouwen van financiële markten en banken, maar ook beseft dat het vertrouwen van burgers in de koers van Europa cruciaal is bij de keuzen die we nu moeten maken.

De verkiezingstrein naar 12 september dendert in volle vaart vooruit. Bij sommige partijen vraag ik me wel eens af waar de routeplanner op afgestemd staat. Zo zie ik Mark Rutte met een blazer aan op de bok van de VVD-trein zitten. Je krijgt de indruk dat zijn routeplanner pas ‘bestemming bereikt’ zegt als het torentje weer zicht gekomen is. Alles wordt daar – zo lijkt het - aan ondergeschikt gemaakt. Als het nodig is wordt er door de VVD straks zelfs 3 miljard euro bezuinigd op de allerarmsten van de wereld. Beste Mark, besef dat juist in de zorg voor wat kwetsbaar is, een samenleving laat zien waar men staat. Pas op dat je met dit soort populistische voorstellen na 12/09 alleen de PVV nog maar bij je in de buurt vindt.

Collega Roemer zit ook met het nodige zelfvertrouwen en met een peper en zout-stelletje op de bok van zijn SP-trein. En dat gun ik hem. De wagons achter zijn locomotief zitten wel behoorlijk vol met nog meer overheid. En voor de problemen in Europa heeft hij ook maar één remedie: de drukpersen van de ECB. Misschien moet Roemer nog maar eens goed kijken of zijn trein wel vooruit rijdt in plaats van achteruit. We helpen hem daar graag bij. Want misschien weet u het nog niet, maar we hebben recent de SP en hun partijbureau als nieuwe buren mogen begroeten in Amersfoort. En u weet het: beter een goede buur ……

Ha, daar zie ik de trein van collega Pechtold. En nu vooruit, hoor ik hem roepen. Hij zoekt nog wat onwennig naar een eigen spoor. En waarheen gaat de weg? Financieel-economisch kunnen we hem goed volgen. Maar zie ik het nu goed: heeft de op volledige zelfbeschikking van het individu gerichte D66 alle wagons van elkaar losgekoppeld? Dan rijdt de locomotief misschien nog wel even. Maar al die wagons komen op grote afstand van elkaar uiteindelijk tot stilstand. Hoe het ook zei, ik blijf het mooi vinden dat D66 tijdens de onderhandelingen over het Lenteakkoord op verzoek van de ChristenUnie heeft ingestemd met extra investeringen in de palliatieve zorg in Nederland. Uit vrije wil! Kan slechter, zou een Noorderling zeggen.

De trein uit Parijs met mijn dochter kan nu ongeveer in Rotterdam aangekomen zijn. Ze is weer terug in het land waar ze geboren is. Het land waar haar vader als lijsttrekker van de ChristenUnie richting de verkiezingen van 12 september gaat. Mijn hart gaat naar haar uit. Maar ook naar alle inwoners van dit land. Ik kijk naar Joel, Carola, Gert-Jan, Carla, Eppo, Herman, Anja, Ixora, Ard, Jan. Ik kijk naar u allemaal. Even stil zijn allemaal. Hoort u het ook? Voelt u het ook? Er zit iets in de lucht. Er gaat iets gebeuren. Er moet iets gebeuren. Dit is ons moment. Kies voor de verandering. Geef je hart een stem.

Op naar 12 september. In afhankelijkheid aan onze God. Samen met u en iedereen die zich bij ons aansluit. Wij weten het. Wij zeggen het. Luid en duidelijk. Heel Nederland mag het horen.

Het moet anders. Het kan anders. Voor de verandering. ChristenUnie!