Goed zorgen voor boer en natuur
De vandaag gepresenteerde stikstofplannen laten zien hoe enorm en diepingrijpend de opgave is waar we met elkaar voorstaan. We leven met veel mensen en dieren op te grote voet in een te klein gebied en dat is niet houdbaar. Een boodschap die pijn doet, niet in het minst bij boeren in de Gelderse Vallei en op de andere zandgronden van ons land. Zeker als ik denk aan al die gezinnen en gemeenschappen, die bedrijven die al generaties door het werk doen op de plek die ze zo lief is. Dit zijn geen anonieme aandeelhouders, dit zijn gedreven familiebedrijven die een noodzakelijke maar pijnlijke verandering tegemoetzien in hun boerenbedrijf.
Maar ik haast mij te zeggen: halvering van de stikstofemissies is niet alleen een opgave voor de landbouw, even zo goed moet de emissies door de helft in de industrie en verkeer, inclusief luchtvaart. Het is een gemiste kans dat dat niet klip en klaar in de vandaag gepresenteerde stikstofaanpak staat. Bovendien is het voor de ChristenUnie een voorwaarde dat er een nieuw perspectief voor een volhoudbare landbouw komt. Een platteland zonder boeren en een land zonder eigen voedselvoorziening zijn voor ons ondenkbaar.
Het eerlijke verhaal is dat we al te lang over onze ecologische grenzen heen leven. Mensen in de rij op Schiphol, de consumenten die via internet of in de supermarkt producten kopen zonder oog voor de voetafdruk en ook de producenten, van benzine, voedsel tot kleding. En doordat Nederland decennia niet heeft doorgepakt, moeten we ondanks vooruitgang die wel is geboekt, aangespoord door de uitspraken van de rechter, veel sneller en rigoureuzer omschakelen dan dat mij lief is.
Maar de slechte staat van bodem, water en lucht is geen probleem van de landbouw en van boeren alleen, dat is een probleem van ons allemaal. En daar ligt nu ook mijn belangrijkste oproep aan de minister: ik verwacht ook maatregelen voor andere sectoren, zoals het krimpen van de luchtvaart. En die missen nog. Laat de oplossing een rechtvaardige oplossing zijn waar we allemaal aan bijdragen. En geef provincies het vertrouwen, de ruimte en het geld om die rechtvaardige oplossing, samen met boeren en andere ondernemers, te realiseren.
We hebben boeren keihard nodig om ons ook in de toekomst van gezond en goed voedsel te voorzien, en als beheerder en hersteller van het aloude Nederlandse cultuurlandschap. Daarom hebben we ook onze minister Staghouwer van Landbouw met de opdracht op pad gestuurd om perspectief aan de boeren en de landbouw te bieden. In zijn gepresenteerde plannen zien we de eerste contouren van een vitale en levensvatbare landbouw. Door een sterkere positie in de keten, zodat boeren een eerlijkere prijs krijgen voor hun producten, een grondbank voor vooral jonge en startende boeren, een pachtsysteem dat extensiveren mogelijk maakt en een vergoeding voor beheer van ons landschap en onze biodiversiteit. Zo zetten we samen met onze boeren stappen naar een duurzame toekomst.
Heb je vragen over de plannen van het kabinet en de toekomst van de landbouw? Klik op onderstaande knop.
