In haar boek ‘De crisiskaravaan’ dat vorig jaar verscheen, schrijft Linda Polman dat ze een discussie op gang wil brengen over de vraag hoe ontwikkelingshulp beter kan. Op dezelfde bladzijde erkent ze dat ze zelf geen oplossing heeft. Ja, kritiek op hulpverlening is eenvoudiger dan het komen met alternatieven.

Goed en slecht
Vorig jaar heeft Dorcas bijna vijf miljoen maaltijden in noodsituaties uitgedeeld. Met subsidie van minister Koenders helpen we onder moeilijke omstandigheden ontheemde gezinnen in Noord-Irak. Zelf was ik vorig jaar getuige van onze noodhulp in Kenia. Na de verkiezingsuitslag ontstond een geweldsuitbarsting, waardoor in korte tijd 300.000 mensen ontheemd raakten. Bij de voedseldistributie stonden duizenden vrouwen met kinderen uren in de brandende zon voor wat olie, maïsmeel, bonen en dekens. Het kan best zijn dat sommigen onder hen verantwoordelijk waren voor gruwelijkheden. Het is dan niet zo eenvoudig als Polman schrijft om de ‘good guys’ van de ‘bad guys’ te scheiden. Nog los van het feit of we dat willen en mogen. Immers, de Geneefse Conventie vraagt de hulpverlener niet om partij te kiezen, maar slechts om humanitaire hulp te verlenen. Het is aan de rechter om moordenaars te bestraffen.

Beschaving
Noodhulp is een complexe zaak. En natuurlijk, er gaan ook dingen mis. Toch blijft het minimaal een vorm van beschaving en een menselijke plicht om de mens in nood de helpende hand te bieden. Bij een kind dat verdrinkt moeten we niet discussiërend op de kant blijven toekijken. Als de redding niet goed is verlopen, moeten we dat evalueren en verbeteren, maar stoppen of minderen is geen optie. Kritiek is nuttig als we daarmee ons voordeel kunnen doen. Maar zolang er nog steeds ieder uur van de dag duizend mensen sterven van de honger, kunnen we beter de hand aan de ploeg slaan, dan oeverloos discussiëren zonder een concrete bijdrage te leveren. Als de olifanten vechten, wordt het gras vertrapt, is een Afrikaans spreekwoord. Het is niet eenvoudig om de olifanten uit elkaar te halen; en om het vertrapte gras op te richten, blijft het nodig dat we ons inzetten.

Dit artikel schreef Ruud van Eijle, nummer 3 op de kandidatenlijst voor de ChristenUnie SGP bij de Europese Verkiezingen in het Dorcas Journaal van April 2009.