Datum:            18 juni 2012

Mevrouw Schouten (ChristenUnie): Voorzitter. Ik ben pas later bij dit overleg aangeschoven en het risico bestaat dat ik een aantal vragen zal herhalen. Vergeeft u mij dat alvast van tevoren.

Wij beseffen dat het fiscaal pakket dat we vandaag behandelen, moeilijke en pijnlijke keuzes bevat. We gaan het niet mooier maken dan het is, maar we hebben wel de verantwoordelijkheid gevoeld om hier invulling aan te geven, juist om alle redenen die de heer Koolmees zojuist ook heeft genoemd: het belang van de duidelijkheid van een begroting voor 2013 en het belang voor de financiële markten. Maar meer nog gaat het erom dat we de schuldenlast niet doorschuiven naar volgende generaties. Ook kunnen wij met dit pakket leven, omdat wij vinden dat daarmee een aantal principiële stappen in de goede richting wordt gezet.

Mijn eerste punt is de btw-verhoging. Wij zijn een voorstander van het verschuiven van directe naar indirecte belastingen, het meer belasten van consumptie en het minder belasten van arbeid. Die combinatie zie ik terug in dit voorstel. Ik constateer dat meer fracties hier altijd voor gepleit hebben. Het zou hen sieren als zij nu toegeven dat zij deze richting al langer hebben bepleit. Dit komt uiteindelijk ook de werkgelegenheid ten goede. Ook wij zullen er in ons verkiezingsprogramma voor zorgen dat de lasten op arbeid verder verlaagd worden. Dat is een noodzakelijkheid om de werkgelegenheid op peil te houden.

De btw-verhoging doet uiteraard ook pijn. Dat ontkennen wij niet. Volgens mij hadden mevrouw Neppérus en de heer Koolmees al een vraag gesteld over de voorfinanciering van de btw, met name op het terrein van de tabak. Laten we het zo zeggen: dat is niet de gebruikelijke vorm. Meestal wordt de btw bij de verkoper geheven. Dat loopt op dit moment een groot risico; ook is het een flink financieel beslag. Kan de staatssecretaris uiteenzetten waarom hij het onmogelijk acht om dit te veranderen? Ik vraag hem ook om serieus te bekijken of dit alsnog gewijzigd kan worden.

Ook wij hebben een vraag over het overgangsrecht. Ik sluit mij kortheidshalve aan bij vraag die mevrouw Neppérus en de heer Koolmees hebben gesteld over de roerende en onroerende goederen. Heel specifiek krijg ik mails binnen van mensen met een nieuwbouwhuis, die te horen hebben gekregen dat over de betaalde termijnen al de hogere btw wordt geheven. Dat is natuurlijk niet de bedoeling, maar ik constateer dat dit in een aantal situaties zo gecommuniceerd wordt. Ik vraag de staatssecretaris om aan betrokkenen duidelijk te communiceren wat al onder het hogere tarief valt en wat nog onder het oude tarief valt. Hoe gaat hij dat naar die mensen communiceren?

Mijn fractie vindt het een goede zaak dat de overdrachtsbelasting op 2% blijft. Voor starters biedt het toch wel meer kansen op een huis. Ook biedt het een aanzet voor de doorstroming op de woningmarkt. Over dat laatste heb ik nog wel een vraag. De doorstroming wordt nu voor een groot deel beperkt, omdat de huidige woningbezitters, die grofweg tussen 2000 en 2010 hebben gekocht, veelal te maken krijgen met een restschuld. Is de staatssecretaris bereid om in het Belastingplan alsook in de plannen voor de hypotheekrenteaftrek te bekijken of het mogelijk is om de restschuld tijdelijk mee te financieren in de volgende hypotheek? Dat zorgt ervoor dat ook daar de doorstroming weer op gang komt. Natuurlijk moet het snel afgelost worden, maar ik vind dat in ieder geval daar een aanzet toe moet worden gegeven. Heeft de staatssecretaris daar ideeën over?

Wij zijn verheugd dat in dit fiscaal akkoord verschillende stappen in de richting van vergroening worden gezet. Eindelijk weer eens, zou ik zeggen. Er was twee jaar stilstand op dit dossier. Het is goed dat het taboe er weer af is, omdat het de enige manier is om onze economie duurzaam te krijgen en omdat het zorgt voor ruimte voor innovatieve oplossingen. Ons bedrijfsleven is immers heel goed in het bedenken van die innovatieve oplossingen. Die werden eerder geremd dan gestimuleerd. Wij kunnen dus instemmen met maatregelen zoals de kolenbelasting en de aanpassing van het tarief van de energiebelasting voor aardgas. Wat dat laatste betreft, moet er veel meer inzet op energiebesparing worden gepleegd. Dat is de toekomst. Het is ook goed dat daarvoor stimuleringsvoorstellen in het begrotingsakkoord zijn opgenomen.

Ik heb nog wel een vraag over groen beleggen. Het is een buitengewoon goede zaak dat deze regeling behouden blijft. Met het amendement-Slob heeft mijn fractie al de nodige inspanningen gepleegd om dit te behouden. De sociaal-culturele en ethische beleggingen vervallen. Wij willen graag dat mensen, als zij dat willen, heel gemakkelijk en direct hun tegoeden over kunnen zetten naar groene beleggingsrekeningen.

Wij willen dus niet dat het geld er eerst moet worden afgehaald en er dan weer op gezet kan worden. Kan de staatssecretaris in overleg met de banken bekijken of dat heel makkelijk kan? 

Ik kom op de werkgeversheffing. Wij vinden dat wij in tijden van crisis ook van mensen met hogere inkomens tijdelijk een bijdrage mogen vragen. Wij zijn het dus eens met de heffing, maar wij hebben nog wel zorgen over de mogelijke ontduiking of ontwijking, of hoe je die ook wilt noemen. De staatssecretaris gaat het loon van meerdere dienstbetrekkingen op concernniveau samen bekijken en samenvoegen om te bepalen of die heffing opgelegd dient te worden. Waarom kan er niet breder worden gekeken naar inkomsten bij dezelfde werkgever, bijvoorbeeld om te voorkomen dat straks nog allerlei zzp-constructies aangegaan worden om deze constructie te ontwijken?     

Er is al veel gezegd over de deelnemingsrente. Het blijft laveren tussen enerzijds de breed gedragen wens om ongewenste renteconstructies te voorkomen en anderzijds de wens om een aantrekkelijk vestigingsklimaat te behouden. Kan de staatssecretaris aangeven waarom volgens hem met deze regeling wel recht wordt gedaan aan beide principes? Kan hij ook ingaan op de kritiek die juist vanuit de praktijk wordt gegeven dat er nu geen rekening wordt gehouden met bijvoorbeeld vermindering van het eigen vermogen door conjuncturele verliezen? Wij zien inderdaad een probleem en vragen de staatssecretaris of hij hiermee rekening kan houden bij de uitwerking van zijn plannen.

Mijn volgende punt betreft de gevolgen voor de groepsfinancieringsmaatschappijen, die geld inlenen en vervolgens weer doorlenen aan dochtermaatschappijen. De voorgestelde regeling kan een groot effect hebben op deze vorm van financiering. Waarom kunnen de rentelasten en rentebaten niet gesaldeerd worden bij deze vorm van financiering?

Dan heb ik een vraag over de drempel. De franchise is nu gesteld op 1 mln. De staatssecretaris geeft aan dat dit vanwege administratieve lasten is, terwijl in het consultatiedocument nog een drempel van €250.000 stond. Hoezeer wegen de administratieve lasten op tegen de meeropbrengst als de drempel verlaagd wordt tot bijvoorbeeld €250.000 of €500.000?

Dan kom ik nog op de aanpassing van de btw-vrijstelling voor medische diensten. Daarmee zijn wij het eens, maar kan de staatssecretaris nog even toelichten of er bij de psychologen groepen zijn die hieronder wel komen te vallen? Of valt geen enkele psycholoog hieronder?

Ten slotte kom ik op de verhoging van de alcoholaccijns. Is het misschien een idee om wijn en champagne op één niveau te zetten, namelijk op het niveau van de champagne of de bubbeltjeswijn of wat dan ook? Wat zijn de overwegingen van de staatssecretaris om dat niet te doen? Ik heb gehoord dat het CDA zelfs naar 50% accijns wil. Dat zijn de eigen woorden van de CDA-fractie!

De heer Omtzigt (CDA): Van sommige CDA-Kamerleden.

Mevrouw Schouten (ChristenUnie): O, van sommige Kamerleden. Ik dacht dat iedereen bij het CDA ook met één mond sprak. Ik ben benieuwd naar de CDA-inbreng op dit punt.

Voor meer informatie: www.tweedekamer.nl.