Bijdrage Stieneke van der Graaf aan een algemeen overleg met staatssecretaris Knops van Binnenlandse Zaken en Koninkrijksrelaties

Kamerstuknr. 34293

Mevrouw Van der Graaf (ChristenUnie):
Dank u wel, meneer de voorzitter. Ik sluit me aan bij collegaꞌs die hebben gezegd dat er vandaag ook wel wat ongemak is om hierover te spreken. Het leek er even op dat het de laatste vergadering voor het kerstreces zou worden. Het is nu een van de eerste erna. En dat terwijl we ons midden in een maatschappelijke crisis bevinden. Dit is opnieuw een vergadering waarin we met elkaar moeten constateren dat er geen mooi beeld is ontstaan: een beeld van partijen die elkaar met verschillende rapporten met tegengestelde conclusies om de oren lijken te slaan. Dit is geen gezicht. Ik deel wat mevrouw Beckerman zegt: laten we het onderwerp weer saai maken, in de zin dat wij onze rol als Tweede Kamer, als controleur, pakken als het gaat om wat hier gebeurt.

Voorzitter. Ons Binnenhof is namelijk een van de alleroudste parlementen ter wereld dat nog steeds in gebruik is. Sommige onderdelen zijn wel 800 jaar oud. Dat is bijzonder en moet leiden tot een zekere mate van terughoudendheid bij ons. In de honderden jaren oude geschiedenis van het complex zijn wij immers allen passanten. Het is van belang dat we dit complex ook voor toekomstige generaties in stand houden en kunnen doorgeven. Dat was en is ook de reden dat er over wordt gegaan tot renoveren. Want geen enkel gebouw is onschendbaar. Ook ons Binnenhof is dat niet.

We kennen de waarschuwing: bij brand is de kans op onherstelbare schade aan het complex levensgroot. De gemeente Den Haag bracht dat vorige week nog eens bij ons onder de aandacht: de grenzen van de brandveiligheid van het complex zijn in zicht. Is dit een stelling die de staatssecretaris deelt? Waar blijkt dat uit volgens hem? Kan de Kamer ook zelf meer inzicht krijgen in de situatie rondom de brandveiligheid?

Een renovatie is noodzakelijk, niet alleen voor de veiligheid van dit complex met 150 Kamerleden — die soms ook nog persoonsbeveiliging hebben — maar ook voor de veiligheid van alle medewerkers, van de bezoekers, van de kinderen in de kinderopvang met hun leidsters en van alle andere gebruikers van het Binnenhof. Ik vraag de staatssecretaris of hij kan aangeven hoe de veiligheidssituatie is in het scenario van gefaseerd verbouwen. Hoe zou die eruitzien? Hoe is de veiligheidssituatie in B67, waar het net al even over is gegaan?

Voorzitter. Uiteraard weegt ook het kosten- en tijdsaspect mee. Daarover liggen twee rapporten die verschillende dingen zeggen. Kan de staatssecretaris onderbouwen waarop de ramingen van de toename in tijd en uitgaven bij de gefaseerde renovatie zijn gebaseerd? Kan hij tevens een beeld schetsen van de invloed die gefaseerde renovatie heeft op het parlementaire proces?

Voorzitter. Een zorg die bij het vorige AO in 2019 nog niet aan de orde was, is corona. Er zijn vragen over hoe coronaproof B67 is. Die vragen spelen eigenlijk ook hier, want ook hier hebben wij nauwe gangen. Er is nog werk aan de winkel om aan de overkant, aan B67, maatregelen te treffen. Mijn vraag is: zijn die op tijd getroffen? Op welke termijn kan dat? Liggen we nog steeds op schema, zodat de Kamer over kan in de zomer? Kortom, is het gebouw B67 klaar voor de komst van de Tweede Kamer?

Als het gaat om de renovatie van het Binnenhof, vraag ik of de voorbereidingen op schema lopen. Is de planning voor de renovatie nog steeds haalbaar? Welke mogelijkheden ziet de staatssecretaris nog wel om te voorkomen dat we moeten inboeten op verduurzamingsmaatregelen? Als we het gebouw voor de volgende generaties klaar moeten maken, dan zullen we ook daarin moeten investeren.

Voorzitter. Dan sluit ik af met nog twee punten. Het woord "governance" is net gevallen. Ik ken een hoogleraar die zei: dat woord zeggen we alleen op het moment dat we eigenlijk niet meer precies weten hoe het in elkaar zit. Ik denk dat dat hier zeker op van toepassing is. Ik denk dat we op het juiste moment de juiste inzet moeten stellen. Ik vraag de staatssecretaris: kunnen we de aansturing van het hele project nog eens tegen het licht houden? Kunnen we daar verbeteringen in treffen, in ieder geval als het gaat om transparantie? Daar zouden we ook in de Kamer naar moeten kijken. Graag een reactie daarop van de staatssecretaris.

Ik vraag dat ook omdat we weten dat grote projecten het risico in zich hebben om uit te lopen qua kosten en tijd. Ons project is er één van de buitencategorie volgens veel deskundigen, als het gaat om erfgoed, veiligheid en de bijzonderheid dat het gaat om een parlement. In dat opzicht vraag ik ook om eens te kijken of we de aansturing nu op een goede manier hebben geregeld, zodat we voorkomen dat we daar te laat achter komen en zodat we daar als Kamer onze controlerende taak goed in kunnen vervullen.

Dank u wel.

De voorzitter:
Dank u wel.