Zorgverzekeraars moeten scherper inkopen op kwaliteit en op prijs. Verzekerden kunnen, wanneer zij eind 2015 hun zorgverzekering kiezen, afwegen welke polis voor hen de beste balans biedt tussen prijs, kwaliteit en keuzevrijheid. Door de zorgtoeslag blijft een zorgverzekering met een breed en goed zorgaanbod voor iedereen toegankelijk.

De zorgverzekeraars moeten laten zien hoe zij zorg inkopen op kwaliteit, prijs, innovatie en diversiteit. Door artikel 13 van de zorgverzekeringswet te wijzigen, wordt het voor zorgverzekeraars mogelijk ook een volledige naturapolis aan te bieden. Hierbij wordt alleen de zorg vergoed die wordt afgenomen bij een gecontracteerde zorgaanbieder.

Eerstelijnszorg

De eerstelijnszorg is uitgezonderd van deze wijzigingen. Het gaat hierbij om de huisartsenzorg, logopedie, fysiotherapie, ergotherapie, verloskundige zorg, kraamzorg, wijkverpleegkundige zorg, farmaceutische zorg geleverd door de apotheek, mondzorg met uitzondering van de specialistische tandheelkundige zorg, oefentherapie en diëtetische zorg. Tevens is afgesproken dat er een overgangsrecht komt. Wanneer er sprake is van een aaneengesloten behandeling, maar de zorgverzekeraar de zorgaanbieder een jaar later niet contracteert, dan zal de vergoeding worden voortgezet. Voor de GGZ en de medisch specialistische zorg geldt vanaf 1 januari 2016 dat zij vallen onder de nieuwe invulling van artikel 13.

Gelijke kansen

Om te voorkomen dat nieuwe zorgaanbieders worden uitgesloten, dat innovatie wordt geremd en dat diversiteit in het gedrang komt, is afgesproken dat de verzekeraars bij hun inkoopbeleid alle zorgaanbieders gelijke kansen bieden. De zorgverzekeraar is daarbij verplicht om al jaarlijks voor 1 april informatie te geven over de criteria die zij hanteert bij het inkopen van zorg. De NZA zal er op toezien dat de zorgverzekeraars deze wetswijziging naleven en ingrijpen als dat niet het geval is. Na een periode van twee jaar zal de wijziging van de zorgverzekeringswet worden geëvalueerd.

De ChristenUnie heeft met andere partijen en de regering afspraken gemaakt over de vrije artsenkeuze en de aanpassing van artikel 13 van de Zorgverzekeringswet. Zes vragen over deze afspraken.

1. Wat is de kern van de gemaakte afspraken?

Zorgverzekeraars moeten duidelijk maken welke zorg ze inkopen en rekening houden met de wensen van verzekerden. De vrije zorgkeuze blijft ongeacht je verzekering bestaan voor de zorg in de buurt. De afspraken houden verder in dat het van de basiszorgverzekering die je kiest afhangt of zorg bij alle aanbieders vergoed wordt. Als je kiest voor een restitutiepolis wordt alle zorg, bij welke zorgaanbieder dan ook, volledig vergoed. Kies je een naturapolis, dan wordt alleen de zorg vergoed die wordt afgenomen bij een gecontracteerde zorgaanbieder. Die polis kan daardoor goedkoper worden.

2. Voor welke zorg is de keuzevrijheid er altijd, ongeacht je polis?

De ChristenUnie heeft zich er met succes voor ingezet dat voor de volgende zorg geldt dat je ongeacht je verzekering altijd volledige keuzevrijheid hebt: logopedie, fysiotherapie, ergotherapie, verloskundige zorg, kraamzorg, wijkverpleegkundigen (met toestemming), farmaceutische zorg geleverd door apotheek, mondzorg (behalve specialistische tandheelkundige hulp), oefentherapie,diëtitische zorg en huisartsenzorg.

3. Wanneer is dat niet zo?

Bij de medisch specialistische zorg en de geestelijke gezondheidszorg. Dat hebben de koepelorganisaties, patiëntenorganisaties, verzekeraars en het kabinet zelf zo afgesproken begin 2014.

4. Wat verandert er voor verzekerden?

Als je voor een restitutiepolis kiest, dan verandert er niets. Je houdt volledige vrijheid in je zorgkeuze.

Wie voor een naturapolis kiest krijg vanaf 2016 met een verandering te maken. Als je gebruik maakt van medisch specialistische zorg in bijvoorbeeld een ziekenhuis of geestelijke gezondheidszorg dan wordt alleen de zorg vergoed van aanbieders waarmee de verzekeraar een contract heeft. Je verzekering kan om die reden goedkoper zijn dan andere polissen. Bij alle andere vormen van zorg (zoals genoemd in vraag 2) blijft volledige keuzevrijheid bestaan, ongeacht het soort verzekering dat je afsluit.

Voor mensen met een lager inkomen blijft de zorgtoeslag beschikbaar. Op die manier is men in staat een goede verzekering af te sluiten. Ook voor hen geldt ook de vrijheid om te kiezen voor een polis die het beste bij hun persoonlijke situatie en voorkeuren aansluit.

5. Wat wordt er van zorgverzekeraars verwacht? Hoe wordt voorkomen dat er alleen maar grote zorgaanbieders overblijven?

Een veelgehoorde klacht is dat het onduidelijk is op welke manier zorgverzekeraars zorg inkopen. Daarom is afgesproken dat zorgverzekeraar duidelijk zijn over het inkoopproces. Alle aanbieders moeten gelijke kansen hebben en er moet ruimte zijn voor innovatieve aanbieders. Ieder jaar op 1 april moeten verzekeraars duidelijkheid geven over de wijze waarop het inkoopbeleid voor het daarop volgende kalenderjaar zal worden vorm gegeven.

Zorgverzekeraars moeten daarnaast ongeacht welke verzekering je hebt rekening houden met de diversiteit van het zorgaanbod. Daarbij spelen onder andere godsdienstige gezindheid, levensovertuiging en culturele achtergrond van verzekerden een rol.

De Nederlandse zorgautoriteit gaat erop toezien dat zorgverzekeraars zich hier aan houden en kan indien nodig ingrijpen.

6. Wat is afgesproken voor chronisch zieken en gehandicapten met een naturapolis als hun zorgverkeraar bepaald zorgaanbod niet meer vergoed?

Niet alleen chronisch zieken en gehandicapten, maar alle verzekerden met een naturapolis krijgen een overgangsrecht. Dat betekent dat ze recht houden op vergoeding van zorg, indien er sprake is van een aaneengesloten behandeling. Als iemand zelf lopende een behandeling van zorgverzekeraar verandert, is het overgangsrecht niet van toepassing.

7. Wat betekenen de plannen voor christelijke zorg?

Zorgverzekeraars moeten ongeacht welke verzekering je hebt rekening houden met de diversiteit van het zorgaanbod. Daarbij speelt onder andere de godsdienstige gezindheid van verzekerden een rol. Dat biedt ook ruimte voor christelijke zorgaanbieders. De Nederlandse zorgautoriteit gaat erop toezien dat zorgverzekeraars zich hier aan houden en kan indien nodig ingrijpen. Via een restitutiepolis kan je altijd je eigen christelijke zorgaanbieder kiezen.