Scherpe vragen waaruit grote teleurstelling blijkt ten aanzien van de afwerende houding van de EU. ‘Als je vrienden je niet steunen als je het moeilijk hebt, dan zijn het je vrienden niet meer’, zo werd er gezegd.

Uit onze laatste reis naar Egypte en de tientallen gesprekken die wij daar gevoerd hebben blijkt dat de mensen het totaal hebben gehad met de Moslim Broeders. ‘Zij hebben zich totaal geïsoleerd en alleen maar oog gehad voor hun eigen islamitische agenda; zij hebben hun kans gehad.’
De vertegenwoordigers van kerken en christelijke organisaties vertelden ons dat de kerk buitenspel werd gezet en dat de onderdrukking nog nooit zo heftig is geweest als onder Morsi. Zelfs het pauselijk paleis werd voor het eerst in de geschiedenis aangevallen; de banden met de Hamas aangehaald, de strijd in de Sinaï laaide weer op en mensen zonder hoofddoek werden hierover opeens aangesproken. Het Westen staarde zich blind op de verkiezingsuitslag maar sloot vervolgens de ogen voor het afbreken van de rechtsstaat. Een democratie zonder rechtsstaat vervalt al snel tot een nieuwe dictatuur of in dit geval een islamitische theocratie.

Wil Europa opnieuw invloed verwerven in Egypte dan zal het snel tot inkeer moeten komen en Egypte moeten steunen in haar routeplan voor democratie en rechtsstaat. De nieuwe grondwet, bij lange na niet perfect, maar wel een enorme sprong voorwaarts, de hernieuwd relatie met de christenen (kerken worden zelfs herbouwd met staatsgelden) en versterkte positie van politieke partijen en het parlement, zullen ervoor zorgen dat Egypte niet terugkeert naar een militaire dictatuur.

Natuurlijk dient men de ontwikkelingen kritisch te volgen en te blijven wijzen op het respecteren van de mensenrechten. Maar dat kan prima samengaan met de broodnodige steun voor het versterken van de rechtsstaat en democratie. Mocht Sisi niet leveren, dan is het volk inmiddels mondig genoeg om weer op te trekken naar het Tahrirplein.